Qayta tayyorlash va malakasini oshirish

a) Yangi mavzu bayoni

Reja:

1. Havoning harorati

2. Havo harorati bosimi

3. Havo bosimi asboblari.

Havoning harorati termometir yordamida o’lchanadi Termometr yordamida yer yuzidan 2m balandga, quyosh nuri tushmaydigan soya joyda o’r natiladi.Meteorologik stnsiyalarda termometr maxsus metrologik quti ichiga qo’yiladi. Quti ichiga havo erkin kirib-chiqib turadigan qilib ishlanadi.qutining eshigi shmol tomonda bo’ladi. Shunda quti eshigi ochilganda quyosh nuri termometrga tushmaydi.

Dunyodagi ko’pchilik metreologik stansiyalarda ob-havo holati, shu jumladan havo harorati har uch soatda kuzatib turiladi. So’ngra o’rtacha harorat aniqlanadi. Buning uchun sutka davomidagi barcha kuzatish natijalari qo’shilib, necha marta kuzatilgan bo’lsa, shunchaga bo’linadi.

Oylik o’rtacha haroratni topish uchun oydagi kunlik o’rtacha haroratlar qo’shilib oyning kunlari soniga bo’linadi.Yillik o’rtacha haroratni qo’shilib oyning kunlari soniga bo’linadi.Yillik o’rtacha o’rtacha haroratni topish uchun hamma oylar o’rtacha harorati qo’shilib 12 ga taqsimlanadi.

Oylik o’rtacha haroratni topish uchun oydagi kunlik o’rtacha haroratlar qo’shilib oyning soniga bo’linadi.Havo haroratini kuzatish uning sutka va yil davomida ancha o’zgarib turishini ko’rstadi. Havoning harorati kunduz kuni soat 14 va 15 larda eng va erta bilan quyosh chiqishi oldidan eng past bo’lishi kuzatiladi.Sutkalik havo haroratining eng yuqori va eng past ko’rsatkichlari orasidagi farq havo haroratining sutkalik ampletudasi deb ataladi.

Havo bosimi havo juda yengilga o’xshaydi lekin uning ham og’irligi bor masalan: dengiz bo’yida 1km² havoning 1kg 330g havo qo big’i yer yuziga katta kuch 1sm² yuzaga 1kg kuch bilan bosadi.

Havo bosimi – Barometr asbobi b ilan o’lchanadi.Baros-og’irlik, bosim,metr o’lchash.Barometr ikki hil bo’ladi:simobli barometr va metal barometr-aneroid barometr.

Dengiz bo’yida havo harorati 0⁰ bolganda barometr naychasidagi simob 760mm ni ko’rsatidi.Shunda havo bosimi 760mm simob ustuni og’irligiga teng bo’ladi.Bunday bosim normal (meyordagi) bosim deyiladi.

Mustaxkamlash:

Savol:1.Havo harorati qanday o’lchanadi?

2. Havo harorati ampletudasi nima?

Baholash:

Guruhlarni taqdirlash.

“5” ball sistemasida.

Uyga vazifa:

Mavzuni o’qish 5 minut Mavzuga oid atmalarni o’rganish va yozish.