Qayta tayyorlash fakulteti farmakognoziya va dori vositalarini standartlash kafedrasi qayta tayyorlash kursi tinglovchilari uchun

Pyloric part

6.5-rasm. Me ’daning tashqi qismlarining tuzilishi

1. 
   rasm.Me’da yara kasalligi strukturasi
   

⁶⁸Kasallik oshqozon va o’n ikki barmoq ichak ish faolliyatining neyrogumoral va endokrin boshqarilishining buzilishi tufayli paydo bo’ladi. Shu sababli oshqozon shirasida pepsin va xlorid kislota ko’paygan holda undagi shilliqni himoya qilish xususiyati pasayadi va yara paydo bo’lishiga olib keladi. Bu kasallik har-xil yoshda, ayniqsa 30-40 yoshda aholining 5% da ko’p uchraydi. Shaharliklar bu kasallik bilan qishloqliklarga qaraganda ko’p og’riydilar. Erkaklarda bu kasallik ayollarga nisbatan 6-7 marta ko’p uchraydi.Jadval-1

Davosi	Surinkali gastritni A turi	Surinkali gastritni B turi
1.Parhez.	№1 a, №1 b keyinchalik №2,№15	№ 1 a, №16

2.Gipoaksid ahliyada yallig’ lanishga qarshi.	meda shirasi, asidinpepsin, insulin, gistamin, kalsiy preparatlari, fermenlar, vitaminlar, solkoseril, retabolil,nerabol.	De-nol 1x4 mahal+oksasilin 0,5x4mahal, Ichishga: metronidazol 1x4 mahal De- nol+oksasilin+furazolidon 0,1x4 mahal ichishga.
3.Og’riqda. Dispepsiyada.	Serukal, reglan, motilium, 2ml 10mgikkimahalin’ eksiyauchun, sulpiridin’eksiyauchun 5%- 2ml.	In’eksiya uchun: metasin, gastrsepin.
4.Yallig’lanishga qarshi.	Plantoglyasit 1tabx3 mahal ichishga romashka, valeriana qaynatmasi. Ichishga: venter, alsukar, sukralfat, in’eksiya uchun: vitamin B12.	Ichishga:Gastrosepin 0,5 tabl. X3 mahal, borjomi, Toshkent, Essentuki № 4 mineral suvlari.

⁶⁹Oshqozon va o’n ikki barmoq ichakning yara kasalligi- sikl bilan davom etadigan surinkali kasalik bo’lib, oshqozon va o’n ikki barmoq ichakda yara paydo bo’lishi bilan yuzaga chiqadi.
Shu sababli oshqozon shirasida pepsin va xlorid kislota ko’paygan holda undagi shilliqni himoya qilish xususiyati pasayadi va yara paydo bo’lishiga olib keladi.
Etiologiyasi.Kasallikning kelib chiqish sabablari ko’p bo’lganligidan bu kasallik polietiologik hisoblanadi. Bular ikkita guruhga bo’linadi: asosiy va yordamchi sabablar. Asosiy sabablarga bir necha nazariyalar mavjud: a)mexanik nazariya:qattiq, dag’al, achchiq, sho’r, yomon chaynalgan ovqatning oshqozon shilliq qavatiga mexanik ta’siri natijasida yara paydo bo’ladi. b) nevro’gen nazariya: asabiy ruhan charchash,o’tkir va surinkali ruhiy kechinmalar barotravma, bosh miyaning jarohatlanishi tufayli oshqozon va o’n ikki barmoq ichak faoliyatining buzilishi natijasida yara paydo bo’ladi; v)peptik nazariya:bunga asosan oshqozon shirasidan xlorid kislota, pepsin

shirasidagi shilliqning himoya qilish xususiyati kamayib o’z-o’zini hazm qilishi kuzatiladi.

b- b-rasm.O’t-tosh kasalligining UZI da ko’rinishi.
Kasallik belgilari:Ba’zida kasallik belgilarsiz kechadi va tasodifan rentegenda yoki endosko’pik tekshirishda aniqlanadi. Ba’zi hollarda kasallik asoratlarining yuzaga kelishi me’da yara kasalligi mavjudligi haqida o’ylashga majbur qiladi. Shunga qaramay ko’p hollarda kasalikning kelib chqishiga xos asosiy belgilari mavjud. Asoratlanmagan yara kasaligining asosiy belgisi og’riqdir. Ko’p bemorlarda me’da sohasidagi og’riq kuchli kesuvchi bo’ladi.
Surunkali enterit
Surunkali enterit deganda ingichka ichak shilliq qavatinining yallig’lanishi va distrofik o’zgarishlari tushuniladi, bu o’zgarishlar uning atrofiyasiga olib keladi.
Jigaringizni asrang va avaylang!
Etiologiyasi va patogenezi. Surunkali enterit o’tkir enitni noto’g’ri davolashdan yoki o’tkir enteritning qaytalashidan kelib chiqadi. Kasallik rivojlanishiga alimentar o’zgarishlar ham sabab bo’lishi mumkin (o’z vaqtida ovqat yemaslik, dag’al, achchiq ovqatlar, ovqatni yaxshi chaynamasdan shoshib yeyish, sifatsiz oziq ovqatlar yeyish. Surunkali kolit Surunkali kolit - yo’g’on ichak shilliq qavatining distrofik o’zgarishlar bilan kechadigan yallig’lanishi, bu o’z navbatida yo’g’on ichakning shira ajratish, so’rilish va boshqa faoliyatlarining buzilishiga olib keladi Foydalanilgan adabiyotlar:

• 
  Robbins. Basic. Pathology.(9th.Edition)California- 2013y
  
• 
  Кумар.,Астер. ,Фаусто.,Аббас.-Основы заболеваний патологии Роббинсу и Котрану. California -2015г.
  
• 
  .H.Y.Karimov., Saidov.S.A., SH.SH. Bobojonova. Patologiya. T., “Tafakkur qanoti”, 2014y.
  
• 
  Abdullaev N.X., Karimov H.Y. Patofiziologiya. T., “Ibn Sino” nashriyoti.,1998 y.
  
• 
  Ma’ruza: Buyraklar patologiyasi. Nefropatiya asoratlari
  
• 
  Reja
  
• 
  Buyrak etishmovchiligi tasnifi.
  
• 
  Nefropatiyalar
  
• 
  Buyrak ekskretor faoliyatining buzilishi.
  
• 
  Kanalchalar faoliyatining buzilishlari.
  
•