Qattiq moddalarning fizik kimyoviy xossalarini kristallar tuzilishiga bog’liqligi

Qattiq moddalarning fizik kimyoviy xossalarini kristallar tuzilishiga bog’liqligi

Kristallarning fizik xususiyatlari

Kristallarning asosiy xususiyatlari - anizotropiya, bir jinslilik, o'z-o'zini qirralash qobiliyati va doimiy erish nuqtasiga egaligi ularning ichki tuzilishi bilan belgilanadi.

Anizotropiya

Ushbu xususiyat noo’xshashlik deb ham ataladi. Bu kristallarning fizik xususiyatlari (qattiqligi, mustahkamligi, issiqlik o'tkazuvchanligi, elektr o'tkazuvchanligi, yorug'likning tarqalish tezligi) turli yo'nalishlarda bir xil emasligini ifodalaydi. Parallel bo'lmagan yo'nalishlarda kristalli tuzilishni hosil qiluvchi zarralar bir-biridan har xil masofada joylashgan bo'lib, natijada kristalli moddaning bunday yo'nalishdagi xususiyatlari turlicha bo'lishi kerak. Slyuda - aniq anizotropiyaga ega bo'lgan moddaning odatiy namunasidir. Ushbu mineralning kristalli plastinalari faqat plastinka chastotasiga parallel bo'lgan tekisliklar bo'ylab osongina bo'linadi. Teskari yo'nalishlarda slyuda plstinkalarini ajratish ancha qiyin.

Anizotropiya shu bilan ham namoyon bo'ladiki, kristal har qanday erituvchiga ta'sir etganda kimyoviy reaksiyalar tezligi har xil yo'nalishda har xil bo'ladi. Natijada, eritib bo'lgach, har bir kristall o'ziga xos shakllarga ega bo'lgan, o'yma shakllariga ega bo΄ladi.

Amorf moddalar izotropiya (ekvivalentlik) bilan ajralib turadi - fizik xususiyatlar barcha yo'nalishlarda bir xil tarzda namoyon bo'ladi.

Bir jinslilik

Fazoda hajmlari bo׳yicha teng ravishda yo'naltirilgan elemantar zarrachaga ega kristalli moddaning barcha xususiyatlariga ko'ra mutlaqo bir xil ekanligida ifodalanadi: ularning rangi, massasi, qattiqligi va boshqalar . Shunday qilib, har bir kristall bir jinsli ammo ayni paytda anizotrop jismdir.

Bir jinslilik faqat kristalli jismlarga xos emas. Qattiq amorf shakllanishlar ham bir hil bo'lishi mumkin. Ammo amorf jismlar o'z-o'zidan ko'p qirrali shaklga ega bo'lolmaydi.