Qarshi muнandislik iqtisodiyot

Tayanch iboralar: reduktsion, deaerator, termik, kondensator, drossel, qolonna.


4.1. IES larda qo’llaniladigan deaeratorlar

Issiqlik elektr uskunalarida zanglash va yemirilishni asosiy sabablaridan biri ta‘minot suvida yemirilsa aktiv gazlar mavjudligidir. Shuning uchun ularga Qarshi ko’rashishni suvni ximik tozalash kondensat va distilietlar tarkibini tozalash usuli qo’llaniladi. Bug’ turbinali elektr stantsiyalarida ta‘minot suvini asosiy ifloslanishi sabablari misli birikma hosil bo’lishi turbina kondensatorida regenerativ qizdirgichlarda tez amalga oshadi. Chunki ularning ichki turbina latun materilallaridan tayyorlangan. Ta‘minot suvi yunalishini ikkita uchastka bo’linadi. Termik deaeratorgacha va undan keyingi. Yemirilishni amalga oshishi ikkita uchastkada bir-yuiridan farq qiladi. Ta‘minot suvi elementlari deaeratorgacha urnatilgan bo’lar truboprovodlar, baklar, kondensat nasoslari, kondensat utkazgichlari va boshqalar uskunalar. Ashyolarni o’zluksiz ravishda temirni suv bilan reaktsiyasi va yangi aktiv agentlarini kullash shartiga ko’ra yemirilish jarayoni kamayadi.

Turbina kondensatida xavoning surilishi turbina o’zaytirilgan qismi va kondensat nasosi salnikida kislarodli yemirilish tarkibida O2 va SO2 bo’lgan suvni qizdirish ta‘minot suv yo’lining qizdirgich yuzalarida 60-80 suvning qizdirilishi jiddiy yemirilishini keltirib chiqaradi. Chunki qizdirgich yuzasi latun turbinalaridan tashkil topgan. Latun trubkalari bir necha vaqt ishlagandan sung O’zlarida qo’pol chukmalarni ushlab qoladi bu esa zanglashga olib keladi. Ta‘minot suviga termik ishlov berishdan maqsad ta‘minot suvidan uchlikislotalarni chiqarishdir. Buning uchun ximik tozalashgan qo’shimcha suv muhim ahamiyat kasb etadi. Ion vadarodining oshishi suvni isish natijasida ta‘minot suv yo’lida vodorodni ajralishiga bu esa yemirilishi holatini yuzaga keltiradi. Latundan tayyorlangan (PBK kondensator) bug’ kondensat yunalishida kislorod va amiakni erkin harakati kO’zatiladi. Gidratlashgan aralashmalar oshishiga sabab amiakli komplekslar-mis amiakli-kompleks Si (NN3) ON2 hosil bo’ladi. Bu ta‘minot suvidagi birikmalar yuqori bosimli qizdirgichda ham misli chukma hosil qilib jihozlar ish unumdorligini pasaytiradi. Agarda ta‘minot suvi chuko’r termik deaeratsiya qilmasligi sababli yemirilish karraligi O’zluksiz ravishda oshib boradi. Termik deaeratsiya qilinmagan suv qaerda Harorat oshirilsa shu yerda kuchli yemirilishini yuzaga keltiradi. Ta‘minot suv yo’lidagi kislorod ajralishi suvning Harorati oshishiga bog’lik.
Yemirilishiga qarshi ko’rashish О₂ li yemirilishini yuzaga kelishi ta‘minot suv yo’lining suv tayyorlash qurilmalaridan to termik deaeratsiya qurilmasida yakunlanadi.
1. О₂ emirilishidan ximoyalash maqsadida suv tayyorlash qurilmalari
yuzalari yopik holatda tutiladi. Suv tayyor va saqlash idishlarida reagentlar yordamida yemirilishiga Qarshi chora belgilanadi.
2. Kislorodli yemirilishiga Qarshi tadbir sifatida yemirilishga chidamli materiallardan Issiqlik almashinish apparatlarida kullash.
3. Ximik kayta ishlangan suv tarkibidan erkin uglikislotalarni chiqarish.
4. Doimo kondensatsiyalanmaydigan gazlar past bsimli qizdirgich Bug’ kamerasidan sovutgichlar, tez kondensat hosil qiluvchi tarmoq qizdirgichlariga utkazish.
5. Kondensat nasosi shpendilin armaturalar va ta‘minot quvuri ta‘minot suvi yo’lidagi fpantsli birikmalarni vakum holatida saqlash.
6. Kondensator sovutuvchi suv trubalarni zichligini yetarli darajada ta‘minlash va xavoni nazorat qilish xavoni surilishini kislarod miqdorini ulchovchi asbob bilan ulchash.
7. Kondensat yo’lida maxsus termik degazatsiya qiluvchi qurilmalar urnatishi.