Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti texnologiya fakulteti

Reja: 
1.
 
Kartoshkaning fitoftoroz kasalligi 
2. Kartoshkaning oddiy parsha (kalmaraz) kasalligini o‘rganish 
3. Kartoshkani chirish kasalliklarini o‘rganish. 
4. Karamning tomchi bakterioz kasalligi 
5.
 
 Piyozning bo‘g‘iz chirish
6. Oq dog`lanish yoki septorioz-
Septoria lycopersici
. 
7. Ildiz chirish-
Rizoctonia solani.
 
8. Fitoftoroz yoki qo‘ng‘ir chirish kasalligi 
9.
Kulrang chirish kasalligi 
Mavzuning maqsadi
: talabalarda kartoshkaning fitoftoroz kasalligi, oddiy parsha 
(kalmaraz), chirish kasalliklarini, sabzavot ekinlarining tomchi bakterioz kasalligi , 
bo’g’iz chirish, oq dog’lanish, ildiz chirish, fitoftoroz va kulrang chirish 
kasalliklarini farqlay bilish, aniqlash va qarshi kurashish choralarini qo‘llash 
ko‘nikmasini shakllantirish. 
Kerakli jihozlar
: Kasallangan kartoshka va sabzavot ekinlari namunalari, 
mikroskop, kattalashtirgich oynasi, yuqtirish ignasi, millimetr qog‘ozi, rezina 
taglik. 
 

---

~ 86 ~ 
Mashg’ulotning mazmuni: Fitoftoroz- Phytophtora intestans .D B . 
Kasallik 
bilan kartoshkaning barglari, palagi, tugunagi, o‘simtasi zararlanadi. Yozning 
ikkinchi yarmida, dastlab o‘simlik tupining pastki qismida joylashgan barglarida 
g‘adir-budur qo‘ng‘ir dog‘lar paydo bo‘ladi. Kasallik o‘simlik poyasi va barg 
bandida jigar rangli cho‘ziq yo‘llar ko‘rinishida namoyon bo‘ladi. Quruq havoda 
kasallik hamma yangi barglarni va poyani qoplab oladi, buning natijasida fitoftoroz
so‘lish namoyon bo‘ladi.Kasallangan bargda barg qirrasi bo’ylab barg osti va ustki 
tomonida yirik qo’ng’ir dog’lar paydo bo’lib, pastki tomon dog’lari sezilar sezilmas 
oqish momiq bilan qoplanadi. Tugunaklar yuz qismida turli o’lchamli botiq dog’lar 
hosil bo’ladi, zararlangan to’qima zichligini yo’qotmaydi. Tugunak kesib 
qaralganda tashqi qobiq osti, uzoq muddat kasallangan namunalarda esa tugunak 
markazigacha qo’ng’irlashgan polenxima to’qimasi ko’zga tashlanadi, zararlangan 
to’qimani 20-23
0
C
li haroratda saqlansa 10-14 soatda oq momiq o’sib chiqadi. 
Kasallik qo’zg’otuvchisi o’simlik qobilyatida oospora shaklida saqlanadi.