Qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti neft va gaz fakulteti «neft va gaz olishning texnologiyasi va texnikasi»

9.2. Qatlamga ta’sir qilishning issiqlik usullari. 
 
Qatlamlarniig  neft  beraolishligini  maksimal  darajada  oshirish  maqsadida 
ularga issiqlik usullari bilan ta‘sir qilish borasida 50 yilga yaqin vaqt davomida ilmiy 
tadqiqot  ishlari  olib  borilmoqda.  Neft  qatlamlariga  ta‘sir  qilishning  barcha  issiqlik 
usullarining  mohiyati  quyidagidan  iborat,  qatlam  jinslarini  va  uni  to‗ldiruvchi 
suyuqliklar  qizdirilganda  qatlam  neftining  qovushqoqligi  va  «neft-jins»  chegarasida 
sirt-tortishuv kuchlari kamayadi. Buning bilan esa qatlam g‗ovaklaridagi neft to‗laroq 
siqish  uchun  sharoit  yaratiladi.  Neft  qatlamlariga  issiqlik  bilan  ta‘sir  qilishni  turli 
usullar orqali amalga oshirsa bo‗ladi: 
1)  qatlamni  gazlashtirish,  shuningdek  yuqoridan  havo  yoki  gaz-havo 
aralashmasini  uzatib  turish  orqali  qatlam  ichra  harakatlanuvchi  yonish  o‗chog‗ini 
yuzaga keltirish bilan (QIXYOO‗).  
2) qatlamga issiq suv, bug‗ va boshqa issiqlik tashuvchilarni haydash. 
 
9.3 . Qatlam ichra yonishni qo‘llash bilan yer bag‘ridan neft olish texnologiyasi