Qarshi filiali kompyuter injiniring fakulteti ki-13-20

•}

•Cout <<”1- usul=”<
•Cout<<”2 – usul=”<< sizeof (a) / sizeof (int) << endl;
•Return0;}
•n= 5 a[0]=6 a[1]=8 a[2]=1 a[3]= a[4]=31 -usul=10 2 – usul =10 proces returned 0 <0x0> executionPress any key to continue.
N olchamli massivlar uchun ishlatilgan o`zgaruvchilar, bir xil jinsdagi berilganlarni hotirada saqlash uchun foydalaniladi. Ikki olchamli massivlarda esa satr va ustunlar orqali bir xil jinsdagi qiymatlarni ikki olchamli o`zgaruvchilar ichida saqlash uchun foydalaniladi.
Ikki o`lchamli statik massivlarni elon qilish.
Toifa massiv_nomi [massiv_satrlar_soni]
[massiv_ustunlar_soni];
Ikki olchamli massivlarni elon qilishda, bir olchamlidan farqi, massiv nomidan keyin qirrali qavs ichida ikkta qiymat yozilganligidir. Bulardan birinchisi, satrlar sonini ikkinchisi esa ustunlar sonini bildiradi. Ya`ni ikki olchamli massiv elementiga ikkta indeks orqali murojat qlinadi. Ikki olchamli massivlar matematika kursidan malum bolgan matritsalarni eslatadi.
Ikki o’lchamli massiv e`loniga misol;
•Int a[3][3], b[2][4];
•A matritsa B matritsa
•a00 a01 a02
•a10 a11 a12
•a20 a21 a22
•b00 b01 b02 b03
•b10 b11 b12 b13
A matritsa 3 ta satr, 3 ta ustunga ega.B matritsa 2 ta satr, 4 ta ustunga ega.Ikki o’lchamli masivlarda 1-indeks satrini, 2-indeks ustunni bildiradi.
Birinchi satrning dastlabki elementi a10 – a biru nol elementi dep oqiladi. a o`n deyilmaydi.
m ta satr va n ta ustunga ega bolgan massivga (mxn) o`lchamli massiv deyiladi. Agar m=n (satrlar va ustunlar soni teng) bo`lsa kvadrat massiv deyiladi.Ko’pincha o`lchamli massivlarni initsializatsiyalash uchun misollar bilan hisoblanadi.
•Int a[2] [2]={1,2,7,3>;
•Int b[2][3]={0,1,2},{3,4,5} };
Massivlarni qollanilishiga misol keltiradigan bo’lsak, satrlar talabalarni, ustunlar fanlardan olgan baxolarni bildirsin. Ya`ni m ta talaba, n ta fan. N – ustunga talabalarning o`rtacha baxolari xisoblanib, shu asosida stipendiya bilan taminlansin va h.k , bunga oxshab koplab misollar keltirish mumkin. Bu masalalarga toxtalishdan oldin bir ikkita oddiy masalalar bilan tanishib chiqaylik.
• 1 – masala. A(mxn) matritsa berilgan, shu matritsa elementlarini kirituvchi va ekranga jadval ko`rinishida chiqaruvchi programma tuzilsin.
•#include
•Using namespace std;
•Int main() {
•Int in, n, a[10][10];
•Cout<<”satrlar sonini kiriting \nm=”; cin>> m;
•Cout<<”ustunlar sonini kiriting \nn=”; cin>>n;
•Cout<<”massiv elementlarini kiriting \n”;
•For(int satr=0; satr
•For(int ustun = 0 ; ustun
•Cout <<”a[“ <>a[satr][ustun]; }
•//matritsani jadval shaklida chiqarish
•For(int satr = 0; satr
•For(int ustun = 0; ustun
•Cout<
•Cout<<”\n”;
•}
•Return 0;
•}
Funksiya parametri sifatida massivni jonatish va funksiya natijasi sifatida massivni olish xam mumkin. Funksiyaga matritsani uzatishda matritsa nomi bilan uning satrlar va ustunlar sonini ham jonatish kerak boladi. Funksiyada massivda foydalanishni bir necha xil usuli bor, shularning bazilari bilan tanishamz.