Qarshi davlat universiteti zologiya va fi ziologiya kafedrasi zoogeografiya fanidan

EFIOPIYA ZOOGEOGRAFIK OBLASTI
Efiopiya oblasti. Bu oblast hududiga Afrika materigining janubiy qismidan boshlab, Saxroi Kabrgacha bulgan maydonni O‘z ichiga oladi. Bu oblastning asosiy kismini ekvatorial iqlim mintakasi tashkil kilganligi uchun ekvatorial o‘rmonlar va savannalardan iborat. Shuning uchun bu oblastda uziga xos hayvonlar tarkalgan. Sut emizuvchilarning ko‘pchilik turlari endem hisoblanadi. Jumladan, Antilopa, Alenlarning 2 turi, Jirafa, zebra, Afrika fili, Shimpanze, Gorilla, Martishka, Begemotlarning 2 turi, Nosorok, yirtkichlardan Afrika yulbarsi, Geopard, yovvoyi mushuk, Giena (bo‘ri yo‘q). Giena Afrika savannalari uchun sanitariyalik vazifasini bajaradi. Bu oblastda sudralib yuruvchilar keng tarkalgan. Masalan: kaltakesak echkiemarlar, gekonlar, aspidlar iolasiga mansub bulgan kobralar, umuman 20 dan ortik xil ilonlar yashaydi. Ekvatorial o‘rmonlar zonasida 7-9 metr keladigan pitonlar yashaydi. Bu oblastda endem turkumlardan straus (Afrika tuyaqushi). Umurtkasizlardan turli xil xasharotlar endem xisoblanadi.


HINDOMALAY ZOOGEOGRAFIK OBLASTI

Bu oblast hududiga Osiyoning tropik va subtropik qismi kiradi, ya’ni Xindiston, Pokiston, Xitoyning janubiy qismi, Birma, Vetnam, Katta va Kichik zond orollar, Yangi Gvineya va Fidji orollari kiradi. Bu oblast iqlimi juda xilma-xil. Ko‘p orollar bir-biridan yaxshi ajralgan. Shuning uchun hayvonot olami ham bir-biridan keskin farq qilib, xilma-xildir. Birgina sut emizuvchilarning 46 oilasi endem hisoblanadi.

Koqchigliylarni 5 ta oilasi, yirtkichlarning juda kup vakillari yulbars, leopard, geopard keng tarkalgan. Uziga xos hayvonlardan Xindiston fillari, taprlar, nosoroklar, tungizlar, buyvollar, arxarlar keng tarkalgan. Primatlarning orangutan, gibbon, lemur, shimpanze kabi turlari tarkalgan. Qushlardan jannat qushi, kazauralar, tovuslar, boyyogli (sava), sudralib yuruvchilardan toshbaqalar, kaltakesaklar, ilonlar, timsoxlar, uchar kaltakesaklar, ilonlarni 45 ta endem turi bor. Jumladan, gadyuka, aspid, kuzanakshli ilonlar endem xisoblanadi.