Qarshi davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti zoologiya va fiziologiya kafedrasi

1.2. Populyasiya sonini va zichligini aniqlash.
Populyasiya soni va zichligini aniqlash uchun o’quv binosi yaqinidagi yashil 
maydon (daraxtzor) tanlanadi. Daraxtlarning turlari aniqlanadi va ularning soni 
sanab chiqiladi. Olingan ma’lumotlar amaliyot daftariga qayd qilinadi. Bu 
ma’lumotlar daraxtlar populyasiyasining sonini ifodalaydi. Daraxtlar zichligi 100 
m
2 
maydondagi individlar sonida ifodalanadi. 
O’tchil o’simlik zichligini aniqlash uchun ajiriq, qo’ng’irbosh, bug’doyiq 
yoki boshqa o’simlik tanlanadi. 1 m
2 
maydon ajratilib, tanlangan turga mansub
o’simliklar soni sanab chiqiladi. Bunday namunalar ajratilgan maydonning turli 
qismlaridan bir necha marta olinadi va o’simliklarning 1 m
2 
maydondagi o’rtacha 
soni aniqlanadi. Olingan natija mazkur o’simlik populyasiyasining zichligini 
ifodalaydi. Hisoblash ishlari uquv xonasida olib boriladi va natijalar amaliyot 
daftariga qayd qilinadi. 
1.3. Mustaqil ish topshiriqlari 
1.
Yashash joyingiz atrofidagi daraxt va o’tchil usimlik populyasiyasining 
zichligini aniqlang va shu populyasiyaning soni haqida xulosa qiling. 
2.
Populyasiya zichligini hisoblashning bilvosita usullari va ular orqali 
chiqariladigan xulosalarni bayon eting. 
3. Populyasiya soni va zichligini aniqlashning amaliy ahamiyati haqidagi 
fikrlaringizni bayon eting. 
1.4. Testlar 
1. «Ekologiya – bu ekosistemalar biologiyasidir». Bu fikr qaysi olimga 
tegishli? 
A) Y.Odum V) R.Margalef S) S.Krebs D) Ch.Elton 
2. «Ekologiya- organizmlarning tarqalishi va zichligini belgilaydigan 
munosabatlar haqidagi fandir». Bu ta’rif qaysi olimga tegishli? 
A) E.Gekkel V) R.Margalef S) S.Krebs D) Ch.Elton 
3. Populyasiyalar ekologiyasining asoschisini ko’rsating. 
A) Y.Odum V) E.Gekkel S) Ch.Darvin D) Ch.Elton