Magniy kationi miqdorini xisoblash. Buning uchun topilgan Ca2+ va Mg2+ kationlarining birgalikdagi massasidan Ca2+ kationining aniqlangan miqdori ayriladi:
Q(Mg2+) = Q(Ca2++Mg2+) - Q(Ca2+) = mg/l
6-Laboratoriya ishi Suvdagi temir miqdorini kolorimetrik metod (tenglashtirish metodi) bilan aniqlash Tahlilni optik usullari: Elektrmagnit nur modda yoki uni eritmasiga ta’sir etilganda moddani nur chiqarish, nurni yutish, tarqatish, sindirish, nurni qutiblantirish kabi optik xossalari o‘zgarishini o‘lchashga asoslangan usullar tahlilni optik usullari deb ataladi.
Tahlilni optik usullarini tasnifi:Tahlilni optik usullari quyidagi hususiyatlarga binoan tasniflanadi.
а) O‘rganilayotgan obyektga ko‘ra: atom va molekulyar spektral tahlil.
б) Elektrmagnit nurni aniqlovchi modda bilan ta’sirlanish xususiyatiga ko‘ra tahlilni quyidagi turlari mavjud.
Atom-adsorbsion tahlil – gaz muhitidagi moddaning atomlariga monoxromatik nurni yutilishini o‘lchashga asoslangan.
Emission spektral tahlil – modda qo‘zg‘algan energetik xolatga o‘tkazilganda, qo‘zg‘algan energetik xolda hosil bo‘lgan atom, ionlardan tarqalayotgan yorug‘lik ravshanligini o‘lchashga asoslangan.
Alangali fotometriya – nurlanishni qo‘zg‘atuvchi energiya sifatida gaz alangasini qo‘llashga asoslangan.
Molekulyar asobrsion tahlil – eng ko‘p qo‘llanadigan usul bo‘lib, aniqlanuvchi modda molekulasi yoki ionlariga yutilgan nur miqdorini o‘lchashga asoslangan.
Lyuminessent tahlil – turli qo‘zg‘atuvchi manba’lar ta’sirida qo‘zg‘algan energetik xolatga o‘tgan moddadan tarqalayotgan lyumenissent nur ravshanligini o‘lchashga asoslangan.
Yorug‘likni kobinatsion tarqalish samarasi qo‘llangan spektral tahlil – yorug‘likni kobinatsion tarqalish xodisasida nurlanish intensivligi ravshanligini o‘lchashga asoslangan.
Nefelometrik tahlil – dispers muhit (tizim) zarrlari yoritilganda ulardan tarqalgan yorug‘lik ravshanligini o‘lchashga asoslangan.
Turbidimetrik tahlil – dispers tizim (muhit)dan o‘tish jarayonida nur ravshanligini kamayishini o‘lchashga asoslangan.
Refraktometrik tahlil – modda (yoki eritma)dan o‘tgan yorug‘likni sinish ko‘rsatkichini aniqlashga asoslangan.
Interferometrik tahlil – yorug‘lik interferensiyasi ya’ni ikki xil yorug‘lik tulqini ko‘shilganda bir-birini kuchaytirish (yoki susaytirish) xodisasini o‘rganishga asoslangan.
Polyarimetrik tahlil – optik fa’ol moddalarda qutblangan nur tekisligini o‘zgarishi ya’ni optik fa’ol modda yoki uni eritmasidan qutiblangan nur o‘tkazilganda nurni optik burilish qiymatini o‘lchashga asoslangan.
Analitik kimyoda: buzilgan to‘liq aks etish (НПВО-нарушенного полного внутреннего отражения); takroriy buzilgan ichki to‘liq aks etish (МНПВО); fotoelektron; rentgenoelektron, gamma rezonans; elektron-poramagnit rezonos (EPR); yadromagnit rezonos (YAMR) spetroskopiya usullari ham foydalaniladi.
v) Elektrmagnit to‘lqinlarni qo‘llangan sohasiga ko‘ra ultrabinafsha va ko‘rinadigan (UB,K) nurlar ya’ni 200-400 nm ultrabinafsha nurlar, 400-760 nm – ko‘rinadigan nurlar spekroskopiyasi.
Infraqizil spektroskopiya – elektromagnit nurlar spektrini 0,76-1000 mkm (1 m km = 10-6 м) to‘lqin uzunlikdagi infroqizil nurlarni yutilishi o‘rganiladi.
Rentgen nurlarida olinadigan rentgen spektrlar: 10-1 dan 10 sm gacha uzun to‘lqin uzunlikdagi elektromagnit to‘lqinlarni o‘rganuvchi mikroto‘lqin spektorskoskolpiya analitik kimyoda kam qo‘llanadi.
г) Energetik o‘tishning tabiatiga ko‘ra optik usullarni quyidagi turlari mavjud.
Elektron spektr – atom, ion, radikal, molekula kristal kabi zarralarda elektronlarning energetik holati o‘zgarishi natijasida vujudga keladi.
Tebranma spektr – elekromagnit to‘lqinlar spektrining infraqizil (IQ) va yorug‘likni kombinatsion tarqalish sohasida yoziladi. Tebranma spektr ikki va ko‘p atomli ion, radikal, molekula hamda suyuq va qattiq fazada tebranma holat energiyasini o‘zgarishi natijasida vujudga keladi.
Aylanma spektr – elektromagnit nurlarni infraqizil va mikroto‘lqinlar sohasida yoziladi. Aylanma spktr ikki va ko‘patomli ion, radikal va molekulalarni aylanma holat energiyasini o‘zgarishi natijasida vujudga keladi.
