Qarshi davlat universiteti nemis tili va adabiyoti kafedrasi nemis tili

Kommunikativ grammatika va leksika modulidan 
mustaqil ta’lim uchun 
tavsiya etiladigan mavzular: 
1.
Grammatik strukturalar (sodda, murakkab va qo‘shma gaplar va h.k.) ni 
muloqotda qo‘llash 
2.
Strukturalarni farqlay olish, ularni og‘zaki va yozma nutqda to‘g‘ri 
ishlatish 
3.
O‘rganilayotgan til grammatikasi model va strukturalarining o‘ziga xos 
xususiyatlarini ajrata olish va ularni o‘zlashtirish uchun o‘z ona tili tizimi 
bilan taqqoslash 
4.
Ibora hamda og‘zaki nutqda qo‘llaniladigan so‘zlarning ko‘chma va 
to‘g‘ri manosini bilishi va to‘g‘ri qo‘llash 
5.
Lug‘at boyligini oshirish uchun manbalar (lug‘atlar, registrlar, so‘z 
ko‘rsatkichlari va boshqalar) 
6.
Frazeologik birliklar, fe’llar 
7.
So‘z yasalishining o‘ziga xos xususiyatlari 
8.
Qisqartma so‘zlar 

---

16 
9.
So‘z birikmalari 
10.
Qarindosh va bir oilaga mansub so‘zlar 
11.
Professional va akademik terminologiya 
12.
Kontekstga mos bo‘lgan hamda korpus-analiz bazasidagi so‘zlar 
13.
Turli janrlarning o‘ziga xos xususiyatlari (masalan, ilmiy-ommabop 
asarlar, gazeta maqolalari, badiiy adabiyot va b.) 
14.
O‘zaro leksik munosabat (lingvistik omillarning qo‘llanilishi). 
15.
Matnda so‘zlar mutanosibligi 
16.
Rasmiy, norasmiy, maxsus matnlar 
17.
Mustaqil o‘zlashtiriladigan mavzular bo‘yicha talabalar tomonidan 
ijodiy va tahliliy ishlar tayyorlash va uni taqdimot qilish tavsiya etiladi. 
3 
V. Fan o‘qitilishining natijalari (shakllanadigan kompetensiyalar) 
Fanni o‘zlashtirish natijasida talaba: 
-
Chet tilini Umum Yevropa standartlariga ko‘ra B2 va undan yuqori 
darajada o‘zlashtirishi; 
-
O‘rganilayotgan chet tilida o‘qish, tinglab tushunish, gapirish va 
yozish ko‘nikmalar; 
-
Til ko‘nikmalarini takomillashtirish bilan bir qatorda transverbal 
ko‘nikmalar; 
-
O‘zining til ko‘nikmalarini rivojlantirish borasidagi faoliyatini baholay 
olish va refleksiya ko‘nikmalariga; 
-
Og‘zaki va 
yozma 
nutq amaliyoti 
bo‘yicha 
tasavvur, 
bilim, malaka va ko‘nikmalarga ega bo‘lishi; 
-
Til ko‘nikmalarini qo‘llash borasida mahoratlarini oshirib, o‘z kamchiliklarini 
aniqlash va ularni kommunikativ topshiriqlar vositasida tuzatish; 
-
Belgilangan mavzular bo‘yicha suhbat olib borish, kichik rollarni o‘ynash, 
muhokamalar uyushtirish, sheriklikda yoki kichik guruhlarga bo‘lingan holda 
ishlash; 
-
Mavzusi qisman tanish va tilning murakkablik darajasiga ko‘ra tanlangan 
matnlarni, shuningdek autentik materiallarni (masalan, kitob, jurnal, gazeta, 
broshyura, hujjat, film, audio tasma, ma’ruza va boshqalardan) o‘qish, tinglab 
tushunish, ma’lumotlar to‘plash va ulardan amalda foydalanish; 
-
Prezentatsiyalar orqali o‘z fikrlarini aniq bayon qilish; 
-
Tili o‘rganilayotgan mamlakat madaniyati va o‘z madaniyatlarini qiyoslash 
va taqqoslash malakasini oshirish; 

---

17 
-
Madaniyatlararo muloqotga taalluqli masalalarga tanqidiy nuqtai nazar bilan 
yondashish, ularni to‘g‘ri talqin qilish; 
-
Tinglab tushunish, so‘zlashish, o‘qish va yozish ko‘nikmalarini 
uyg‘unlashtirgan holda turli mavzularga doir loyiha ishlarini bajarish orqali 
malakasini rivojlantirishi kerak. 
-
Og‘zaki nutq amaliyoti (tinglash va gapirish) moduli bo‘yicha talaba 
quyidagi bilim va ko‘nikmalarni egallashi shart: 
-
Tanish yoki o‘zini qiziqtirgan mavzularda soddaroq gaplar vositasida 
yuzma-yuz muloqotga erkin kirisha olishi, muloqotni samarali davom 
ettirishi va tugallashi; 
-
Tinglab tushunishni osonlashtirish uchun talaba turli strategiyalarni qo‘llay 
olishi, jumladan, matnning asosiy g‘oyasini tushunish, kontekstdagi tayanch 
so‘zlarni anglay olishi; 
-
Hissiyotlari va munosabatini tasvirlagan holda ko‘rgan-kechirganlarini 
batafsil bayon qila olishi; 
-
O‘rganilayotgan chet tilida to‘g‘ri va aniq talaffuzda gapira olishi; 
-
Tanish mavzulardagi, jumladan kasbga oid mavzulardagi aniq va ravon 
tuzilgan ma’ruza yoki nutqni tushuna olishi va unga doir savollarga javob 
bera olishi; 
-
Turli janrdagi (tele yangiliklar, hikoyalar, telereklamalar, e’lonlar va shu 
kabi) matnlarni tushunish va muhokama qilish uchun tinglashi; 
-
So‘zlashuvchining kayfiyati, ohangi va munosabatini anglay olishi; 
-
Birinchi kurs davomida norasmiy va ikkinchi kurs davomida rasmiy 
ko‘rinishdagi muhokamalarda o‘z nuqtai nazarini va fikrini bemalol bayon 
eta olishi va boshqalarning fikrini so‘rashi; 
-
O‘qish va kasbga oid mavzulardagi aniq va batafsil og‘zaki tavsiflarni 
tushuna olishi va matn tuza olishi; 
-
Turli variantlar, sabab, natija, turli situatsiyalarning yutuq va 
kamchiliklarini e’tirof etgan holda o‘z nuqtai nazarini ifoda etishi; 
-
Turli ijtimoiy kontekstlarda tegishli til vositalaridan o‘rinli foydalana 
olishi; 
-
Adabiy (standart) og‘zaki tilni shovqin yoki nutq yaxshi eshitilishiga 
to‘sqinlik qilayotgan boshqa tashqi omillar sharoitida ham to‘liq tushuna 
olishi; 

---

18 
- Adabiy (standart) tilda olib boriladigan radio va TV dasturlarni (hujjatli 
filmlar, jonli intervyular, tok-shou, spektakl va aksariyat badiiy filmlar) 
tushuna olishi va mazmunini qisqacha og‘zaki bayon eta olish bo‘yicha 
bilim va ko‘nikmalarni egallashi kerak.