Qarshi davlat universiteti fizika va matematika fakulteti amaliy matematika va informatika yo'nalishi

11.C# va Python dastulash tillarida massivlar
C# dasturlash tilida massivlar.
Massiv bu — bir turdagi o’zgaruvchilarni o’zida saqlovchi biror nom bilan nomlangan o’lchami chegaralangan o’zgaruvchilari guruhi ya’ni oddiyoq qilib aytganda maxsus idishdir. Bitta yoki ikkita o’zgaruvchi ustida amalarni bajarmoqchisiz, bununig uchun bir yoki ikkita o’zgaruvchi yaratib olib xohlagan amalni bajarish mumkin. Lekin bu o’zgaruvchilar ko’p bo’lsachi? Agar har bir ishlatmoqchi bo’lgan o’zgaruvchi uchun har safar yangidan o’zgaruvchilarni yarataversak bu bir muncha noqulayliklar tug’diradi. Bu vaziyatda esa massivlarni ishlatish qo’l keladi.

C# da massivlar boshqa C dasturlash tillaridagi massivlardan ancha farq qiladi. Buni misollar yordamida ko’rib o’tamiz.

int [] k ; // k – massiv.
K = new int [3] ; // massiv 3 ta int tipiga tegishli elementdan iborat.
K [0] = -5 ;
K [1] = 4 ;
K [2] = 1; // massiv elementlarini e’lon qilamiz.
// massivning uchinchi elementini chiqaramiz
Console.Writeline(k[2]+””);
Yuqoridagilardan ko’rinib turibdiki, massiv quyidagicha e’lon qilinadi :
Int [] k;
Quyidagisi esa xato hisoblanadi :
int k[]; //xato!
int k [] ; //xato !
Misol:
using System;
using System.Text;
namespace massiv
{
class Program
{
static void Main(string[] args)
{
int s = 0;
int[] a = new int[5];
a[0] = 6;
a[1] = 3;
a[2] = 7;
a[3] = 5;
a[4] = 2;

s=a[0]+a[1]+a[2]+a[3]+a[4];
Console.Write("s="+s);
Console.ReadKey();
}
}
}
Natija: S=23;
Misol: Ikkinchi xil ko’rinishi
using System;
using System.Text;
namespace massiv
class Program
{
static void Main(string[] args)
{
int s = 0;
int[] a = {2,3,4,5,6};
s=a[0]+a[1]+a[2]+a[3]+a[4];
Console.Write("s="+s);
Console.ReadKey();
}
}
}
Natija ikkalasidayam bir xil faqat yig’indi boshqa son S=19;
Masalan:
using System; 18
using System.Text;
namespace fibonachi
{
class Program
{
static void Main(string[] args)
{
int n,i,s=0,s1=0;
Console.Write("son kiritng ! N=");
n=int.Parse(Console.ReadLine());
int []a;
a=new int[n];
for(i=0;i
Console.Write("a["+i+"]=");
a[i] = int.Parse(Console.ReadLine());
}
s=a[0];
for(i=0;i
if (a[i] > s) { s = a[i]; s1 = (i + 1); }
Console.Write("eng katta son " +s);
Console.ReadKey();
}
}
}
Natija:
Massivning elementlari ichidan eng kattasi tekshirilib s ga
o’zlashtiriladi va ekranga chop etiladi!