Qamariddin usmonov o‘zbekiston tarixi milliy istiqlol davri

19- §. Xalqaro ahvol. O‘zbekistonning tinchliksevar
tashqi siyosati va jahon hamjamiyatiga qo‘shilishi
XXI asr bo‘sag‘asida jahon taraq-
qiyotining mazmuni tubdan o‘zgardi.
Ilgari bir-biriga qarama-qarshi bo‘l-
gan — SSSR va AQSH yetakchilik qilgan ikki ijtimoiy-siyosiy
tuzum, ikki harbiy-siyosiy blok mavjud edi. Dunyoning
tinchligi va xavfsizlik tizimi shu ikki sistemaning, blokning
o‘zaro muxoliflik muvozanatiga asoslangan edi. Dunyoda
„sovuq urush“ siyosati hukmronlik qilardi. Butun insoniyat
yadro urushi xavfi ostida yashardi.
XX asrning 90- yillariga kelib, sotsialistik   dunyoning
yetakchisi bo‘lgan ulkan imperiya — SSSR parokanda bo‘ldi,
sotsialistik sistema halokatga uchradi. Varshava Shartnomasi
bloki tarqalib ketdi. Dunyoda yangi mustaqil davlatlar vujudga
keldi. Birgina SSSR ning parchalanishi natijasida 15 ta mustaqil
davlat, jumladan mustaqil O‘zbekiston davlati bunyod etildi.
„Sovuq urush“ siyosati barham topdi.
Xalqaro vaziyatda tub o‘zgarishlar
sodir bo‘lsa-da, dunyo tinchligiga tah-
did soluvchi xavf-xatarlar, ziddiyatlar
saqlanib qoldi. Bu quyidagi hollarda namoyon bo‘lmoqda:
•
Òurli darajada rivojlangan  mamlakatlar o‘rtasida ijtimoiy-
iqtisodiy notenglik va ziddiyatlar yanada o‘sdi. Mamlakatlar
o‘rtasida ilmiy-texnikaviy bilimlar, ilg‘or texnologiya, erkin
sarmoyalarni to‘plash va joylashtirishda hamon tafovutlar katta.
Dunyoning katta qismida iqtisodi zaif, aholisi qashshoq yasha-
yotgan mamlakatlar mavjud.
•
Bir qator mintaqalarda, hatto bir mamlakat fuqarolari
o‘rtasida milliy-etnik va diniy nizolar kelib chiqib mojarolarga,
qonli urushlarga aylanmoqda. Mintaqaviy mojarolar  tufayli 30
millionga yaqin odam  o‘zi yashaydigan joylarni tashlab, boshqa
mamlakatlarga qochoq sifatida ketishga majbur bo‘ldilar.
•
Umumiy, mintaqaviy va milliy xavfsizlikka terrorizm,
ayirmachilik va diniy ekstremizm tahdid qilmoqda. Xalqaro