Qabul qildi: Saidova Gulchehra

Topshiriq	Maksimal ball
Topshiriq-1. Ish ishlab chiqarish ergonomikasi (paramaetrlarni hisoblash)	6	Joriy nazorat bo‘yicha maksimal 18 ball
Topshiriq-2. Tabiiy va texnogen tabiatning xavfli va zararli omillarni hisoblash.	6
Topshiriq-3. Ishlab chiqarishdagi baxtsiz xodisalar va baxtsiz xodisalarni tekshirish	6
Ma’ruzalarni o’zlashtirish	27
Davomat bo‘yicha maksimal ball	5
Yakuniy nazorat bo‘yicha maksimal ball	50
Jami:	100	100 ball

2 ilova

Bajarilgan ishlar bo‘yicha xulosa chiqarish.

(xulosa qo‘lda yoziladi)

Ma'lumki, o'tin yoki ko'mir yonishida karbonat angidrid (CO₂) dan tashqari uglerod oksidi (CO₂) ham hosil bo'lishi mumkin ekan. Is gazi havodagi kislorod bilan oson oksidlanadi va ochiq havoda yoqilg‘i yonganda yoki havoga intensiv ravishda tortilishi orqali inson hayoti uchun havf solmaydi. Ammo yopiq xonada is gazi og‘ir zaxarlanishga,hattoki o‘lim holatigacha olib kelishi mumkin ekan. Bu holatning kelib chiqishiga sabab, is gazining molekulaksining o‘lchami kislorod molekulasidan ozgina ortiqligidir. Nafas olishda nafasi yo‘llariga tushib qolganda, ular gemoglobin molekulasiga qaytib chiqmaydigan bo‘lib joylashib oladi, normal sharoitda kislorodni yetkazib beruvchi va oksidlangan (is gazi) moddalarni insonlarning har bir to‘qmasidan olib ketuvchi “tansport” vazifasini bajaradi. Natijada organizm kislorod yetqazib berish buziladi - “transporter”digi o‘rni bandligi uchun. Aytilganlardan ko‘rinib turibtiki, yonish va nafas olish jarayoni o‘rtasida to‘g‘ridan to‘g‘ri bog‘lanish mavjud ekanligi haqida bilib oldim.

Bundan tashqari Yashil o'simliklar tomonidan kislorodni chiqarish jarayoni ularning o'sishi bilan bevosita bog'liqligini tushunish kerak, bu juda sekin jarayon bo’lib: daraxtlar yillar, o'nlab va hatto asrlar davomida o'sib, bir necha daqiqada yonib ketishini. Ushbu ikkala jarayonni turli yo'nalishlarda ketadigan bitta kimyoviy reaktsiya bilan ifodalash mumkin ekanliogini o’rgandim.

Foydalanilgan adabiyotlar va internet xavolalari ruyhati

1. 
   Nigmatov A.N. Ekologiyaning nazariy asoslari. – T.:“Faylasuflar jamiyati” nashriyoti, 2013.
   
2. 
   Fundamentals of General Ecology, Life Safety and Environment Protection. Mark D Goldfein, Alexei V Ivanov, Nikolaj Kozhevnikov, V Kozhevnikov. NovaSciencePublishers, Inc. (April 25, 2013).
   
3. 
   Eyewitness Ecology. Written by STEVE POLLOCK. United States in 2005 by DK Publishing, Inc. 375 Hudson Street, New York, NY 10014 ISBN-13: 978-0-7566-1387-7 (PLC), ISBN-13: 978-0-7566-1396-9 (ALB).
   
4. 
   D.Yormatova. Ekologiya. – T.: «Fan va texnologiya», 2012, 256 bet.
   

Hayot faoliyati xavfsizligi va ekologiya menejmenti (chizmalar, tushunchalar, faktlar va raqamlarda): darslik / A.Nigmatov, Sh.Muxamedov, N.Xasanova. – T.: Navro‘z. 2014. – 199 b.