Q. X. Abdurahmonov, Sh. R. Xolmo’minov, N. Q. Zokirova, A. B. Irmatova personalni boshqarish darslik

Ishlab chiqarishning tarkibiy bo’linmasi
— ishlab chiqarishii tezkor 
boshqarish vazifalarini bajaruvchi hamda moddiy mahsulot ishlab 
chiqarishni (uy-joylar, tayyor mahsulotlar, yuk tashish va boshqalar) 
ta’minlovchi boshqaruvning mustaqil bo’ginidir.
Personalni boshqarish fanida korxona deyilganda, birinchidan, u 
xo’jalik yurituvchi sub’ekt (aksiyadorlik jamiyati, firma, birlashma, bank, 
kompaniya va boshqa yuridik shaxslar)ni anglatadi. Ikkinchidan, korxona 
muayyan ijtimomy birlik (jamoa)dir.
Uz maqsadlariga erishish uchun korxona mehnat rssurslari, xom ashyo, 
axborot va hokazolar uchun sarf-xarajatlar qiladi. Korxona personali o’z 
korxonasi maqsadlariga erishishga ko’maklashadi. Bundan tashqari, 
korxonada ishtirok etuvchi sheriklar, aksiyadorlar, ijtimoiy guruhlar va 
boshqalar mavjuddir.
Korxona o’z faoliyatidan eng yuqori samara — foyda olish uchun 
tashkil etiladi. Korxonaga birlashgan alohida xodpmlar yakka holla 
mehnatfaoliyati yuritganga qaraganda yaxshiroq natijalarga erisha oladilar.
Korxonaning “ichki muhiti”ni aks ettiradigan quyidagi xususiyatlarini 
ko’rsatish 
mumkin:
-
birorta korxona tashkil etilishidan maqsadi aniqbo’lmasa, shakllana va 
muvaffaqiyatli faoliyat ko’rsata olmaydi;
-
birorta korxonani uning ayrim bo’linmalari, ular o’zaro 
munosabatlarini belgilovchi tarkibisiz tasavvur etib bo’lmaydi.
Korxona uchun:
Texnologiya
— xom ashyoni mo’ljallangan mahsulot yoki xizmatga 
aylantirish vositasi. mehnatni pirovard natijaga aylantiradigan 
56

---

mexanizmdir.
Moliya 
— korxona o’z faoliyatini boshqarish uchun ega bo’lgan yoki 
jalb eta olaligan pul va boshqa mablag’lardir.
Boshqaruv
— faoliyatturlari belgilangan maqsad, bu maqsadni 
bajarish bosqichlarini hisobga olgan holda muvofiqlashtirish jaraenidir.
Bu ichki muhit bilan birga korxona ishlab chiqarish faoliyatila ro’y 
bsradigan tashqi omillar yoki shartlarni ham hisobga olish lozim (2.8- 
rasm).