Q. X. Abdurahmonov, Sh. R. Xolmo’minov, N. Q. Zokirova, A. B. Irmatova personalni boshqarish darslik

Test sinovlari.
G’arb davlatlarida keng tarqalgan usul. Hozirgi 
vaqtda O’zbekistonda ham keng qo’llanilmoqda. Bu usulda mutaxassislar 
test savollari javoblariga qarab attestatsiya qilinadilar.
Baholashning sun’iy miqdoriy usullari.
Ularni qo’llash orqali 
mutaxassis faoliyatining miqdoriy ko’rsatkichlari to’g’risida muayyan 
darajada xolis xulosalar chiqarish mumkin. Bunday usullar guruhiga 
quyidagilar kiradi:
1.
Tabaqalashtirish usuli. 
Mutaxassislar sifatlariga qo’yilgan ballar 
taqqoslanadi.
2.
Juftlik taqqoslash usuli.
Bunda attestatsiya qilinayotgan 
mutaxassis ism-sharifi avvaldan belgilab qo’yilgan tartibga asosan alohida 
varaqlarda qayd qilinadi. So’ng har bir mutaxassis faoliyati baholari 
boshqa ixtisosliklar baholanishi bilan taqqoslanadi. Bu belgilab qo’yilgan 
mezonlar bo’yicha juftlikda eng yaxshi ko’rsatkichga ega mutaxassisni 
aniqlash imkonini beradi.
3. Ball orqali erkin baholash usuli.
4. Mutaxassis amaliy sifatlarini grafik usulda baholash.
5.
Koeffitsentli baholash usuli.
Yuqorida keltirilgan bu usullarni shartli deyish mumkin. Chunki 
amaliyotda har bir usul alohida-alohida emas, balki umumlashtirilgan 
holda qo’llaniladi.
Mutaxassis sifatlari to’g’risida ob’ektiv tasavvur hosil qilish uchun 
uning faoliyatini holis baholashda kamida 20-25 ta mezon tanlanishi talab 
etiladi. Bu sifatlar baholanishi (10.10- jadval) quyidagicha bo’lishi 
mumkin.
10.10-jadval
Mutaxassis kasb sifatlarini baholash
Mutaxassis
Baho (ekspertlarning 
o’rtacha bahosi)
Ixtisoslikka oid bilimlar
4.23
Kasb ko’nikmalari va mahorati
4.07
Xizmat faoliyatiga oid me’yoriy hujjatlardan 
xabardorligi
4.50
Kasbiy tajribani boyitish va yangilashga layoqati
4.20
Egallab turgan vazifasida tajribasidan ijodiy foydalanish 
layoqati
4.33
Kasbiy tajribasidan ijodiy foydalanish layoqati
4.50
Mutaxassis sifatlari bo’yicha baho
4.38
438

---

Personal, shu jumladan mutaxassis faoliyatini ifodalash uchun 
baholash universal blanki ham mavjud. Ushbu blanqda ko’rsatkichlar 
mezonlari baholar shkalalarida guruhlashtirilgan holda bo’ladi (10.11- 
jadval).
10.11-jadval