Q. R. Qarshiev Samisi dotsenti

 
 
 
 

---

3 
KIRISH 
Ushbu o’quv-uslubiy qo’llanma bakalavriat talim standartlariga kiritilgan 
«Pedagogika.Psixologiya» fanini ixtisosligi «Psixologiya» va «Pedagogika» 
bo’lmagan oliygohlarda o’qitishga mo’ljallangan. Oliy o’quv yurtida yuqori 
malakali pedagogik kadrlar yetishtirishda pedagogika va psixologiya fanining 
o’rni katta. Zero, pedagogika va psixologiya jamiyatning harakatlantiruvchi 
kuchi bo’lgan insonni shakllantirishda alohida ahamiyat kasb etadi. Biz 
tayyorlayotgan mutaxassislar pedagogika va psixologiya fanini, ayniqsa uning 
amaliy tatbiqiy jihatlarini chuqur va puxta o’zlashtirgan taqdirdagina yosh 
avlodni har tomonlama kamolga erishgan kishilar qilib tarbiyalay olishlari 
mumkin. Shuni alohida ta’kidlash joizki, pedagogika va psixologiya fanini 
o’zlashtirish talabalar uchun ma’lum qiyinchiliklar tug’diradi. Bunga sabab,
birinchidan, talabalar, bu fanni o’rganishlari uchun ham aniq fanlar, ham 
ijtimoiy fanlar sohasida bilimlarga ega bo’lishlari zarur, ikkinchidan, insonning 
rang-barang ruhiy olami, ko’zga ko’rinmas ichki his-tuyg’ulari, kechinmalari 
xaqidagi murakkab fanligi, uchinchidan, eng yangi, zamonaviy darsliklar, o’quv 
qo’llanmalarining yetishmasligidir. 
 
O’quv-uslubiy qo’llanmani tayyorlashdan maqsad, birinchidan,
adabiyotlar yetishmasligining ma’lum darajada oldini olish bo’lsa, ikkinchidan,
eng muhimi, nazariy bilimlarni talabalarga yangi ilg’or pedagogik 
texnologiyalar asosida, oson, tushunarli, misollarga boy qilib yetkazishdir.
O’quv-uslubiy qo’llanmani tuzishda “Psixoligiya” dasturi (tuzuvchilar p. 
f. d. , professor Z.T. Nishanova va katta o’qituvchi N.G. Odilova. TDPU. ) ga 
hamda 2011 yil 15 avgustda tasdiqlangan Davlat ta’lim standartlariga 
asoslanildi.
O’quv-uslubiy qo’llanmani tayyorlashda E. G’oziyevning «Psixologiya»,
«Tafakkur psixologiyasi» kitoblaridan, V. Karimova, F. Akramovaning 
«Psixologiya»dan ma’ruzalar matni, O. E. Hayitov, N. X. Lutfullayevaning 
«Psixodiagnostika va amaliy psixologiya», A. V. Petrovskiy tahriri ostidagi 
«Umumiy psixologiya» darsligidan, E. Iskandarov, D.Norboyeva “Psixologiya” 
o’quv-uslubiy qo’llanmalaridan foydalanildi. Shuningdek, ayrim psixik 
jarayonlarni yoritish, nazariy fikrlarni sharhlashda umumiy psixologiya 
bo’yicha xrestomatiyalardan, psixolog olimlarning eng yangi tadqiqotlaridan,
vaqtli matbuot materialaridan ham foydalanildi. Ushbu o’quv-uslubiy 
qo’llanmani o’ziga xosligi, bir tomondan mavzular yoritilish tartibi yangicha 
mantiqiy uzviylikda bo’lsa, ikkinchi tomondan psixologiyaning amaliy 
jihatlariga ko’proq e’tibor qaratishga, talabalarda o’zlarining va boshqalarning 
psixologik xususiyatlarini bilishga qiziqishini orttirishga, yangi pedagogik 
texnologiyalar asosida tashkil etishga imkoniyat yaratishga harakat qilindi. Har 
bir mavzu uchun reja, qisqacha uning mazmuni, mavzuga oid tayanch so’zlar,
adabiyotlar ro’yxati hamda mustaqil amaliy ishlash uchun psixologik testlar 
berilgan.