Pul-kredit orqali muvofiqlashtirish

4.2. Markaziy bankning qayta moliyalash siyosati
va uning ahamiyati
Markaziy bankning pul-kredit siyosatini amalga oshirishda uning 
an’anaviy vositalaridan foydalanish amaliyoti hal qiluvchi o ‘rin 
tutadi. Nafaqat rivojlangan sanoat mamlakatlarida (katta yettilik 
davlatlari — AQSh, Yaponiya, GFR, Fransiya, Buyuk Britaniya, 
Italiya va Kanada davlatlari nazarda tutilmoqda), balki o ‘tish iqti- 
sodiyoti mamlakatlarida ham an’anaviy monetar instrumentlardan 
foydalanish pul-kredit siyosatini amalga oshirishning tayanch vosi­
talari vazifasini bajarmoqda.
Markaziy bankning qayta moliyalash siyosati an’anaviy monetar 
instrumentlaming turlaridan biri hisoblanadi, Markaziy bankning 
qayta moliyalash siyosati Markaziy bank tomonidan tijorat bankla- 
rini kreditlash bilan bog‘lik b o ‘lgan tadbirlarning majmui bo‘lib, 
ushbu siyosat quyidagi uch hil kreditlash usulidan foydalanilgan 
holda amalga oshiriladi:
a) tijorat banklarini Markaziy bank tomonidan ularning balan- 
sidagi trattalami qayta hisobga olish yo‘li bilan kreditlash usuli;
b) tijorat banklarini Markaziy bank tomonidan ularning balansida- 
gi qimmador qog‘ozlami garovga lish yo‘li bilan kreditlash usuli;
v) tijorat banklarini to ‘g ‘ridan to ‘g ‘ri kreditlash usuli.
Mazkur usulda berilgan kreditlar overdraft shaklida yoki mud- 
datli kreditlar shaklida beriladi.
56

---

O ‘zbekiston Respublikasida Markaziy bankning qayta moli-
yalash stavkasi va inflyatsiyaning yillik darajasi, foizda (har
bir moliyaviy yilning so‘ngidagi darajasi olingan )3
2 0 0 7 йил 
2 0 0 8 йил 
2 0 0 9 йил 
2010 йил 
2 0 1 1 йил 
2 0 1 2 й
ил
—■»— Цзйта молиялаш ставкаси 
—в —Инфляциянинг йиллик даражаси
Rasmda keitirilgan т а 'iuт о tlart!an koTinadiki, 2007-2012 yillar- 
da Markaziy bankning qayta molivalash stavkasining barqaror saqlab 
qolinganligi inflyatsiya darajasining oshib ketishiga y o i qo’ymagan.
O'zbekiston Respublikasining xo‘jalik amaliyotidamilliy valyu- 
tada emissiya qilingan trattalar muomalasining mavjud emasligi 
mamlakatimiz Markaziy bankining diskont siyosatini shakllantirish 
imkonini bermaydi. Bu esa, o;znavbatida, O'zbekiston Respublikasi 
Markaziy bankining qayta moliyalash stavkasining muomaladagi 
pul massasiga ta ’sir etish darajasiga va shuning asosida milliy va- 
lyutaning barqarorligini ta’minlashdagi ahamiyatini oshirishga 
nisbatan kuchli salbiy ta ’simi yuzaga keltiradi.