Bolalar psixologiyasi: nazariya va amaliyot
Psixologiya fani nazariyasi va anialiyoti ajralmas birlikni tashkil etadi. Albatta, ular o’rtasida muayyan farqlar mavjud. O’rtadagi farq ulaming maqsadlari, konseptual appiirati, metodologiyasi va ular doirasida amalga oshiiiladigan chora tadbirlarda yaqqol namoyon bo’ladi.
Fundamental - nazariy tadqiqotlaming asosiy maqsadi amaliyot uchun bo’lgan ahamiyatidan qa’tiy mizar, psixik hodisalar haqidagi bilinalanii kengaytirib borishdan iborat. Amaliy psixologiya esa kundalik hayot bilan bog’liq konkret muammolami hal etishga qaratilgan tadqiqotlami o’tkazadi. Fundamental tadqiqotlarda tadqiqotchi shaxsining ta’sirisiz ham ilmiy metod o’z vazifalarini bajaradi. Ammo amaliy psixologiyada psixolog shaxsi metodning ajralmas qismi bo’lib hisoblanadi. Nazariy izlanishlarda qo’llanayotgan metodlaming ishonchliligi, validligi, reprezentativligi muhim ahamiyat kasb etsa, amaliy psixologiyada biilar asosiy robi o’ynamaydi. Slixmga qaramay, bola psixik taraqqiyotiga xos qonuniyatlar va nai:ariy bilimlami egallabgina haqiqiy professional mutaxassis psixolog, tarbiyachi bo’lib yetishish mumkin. L.F Obuxova o’rinli ta’kidlaganidek, bolalar psixologiyasi sohasidagi nazariy vazifaJar hal etilganclan keyin ilmiy bilimlami amaliyotga tadbiq etish imkoniyatlari ham kerigayadi.
Shijnday qilib, vishbu bobda bolalar psixologiyasi fanining predmetL vazifalari, asosiy kategoriyalari, boshqa fanlar bilan aloqasi haqida likr yuritildi
5.Bolalar psixologiyasi fanining metodlari
Bolalar psixologiyasi fanining taraj}qiyoti ikki asosiy yo’nalishda kechadi; psixik taraqqiyot manbalari muammosining nazariy hal etilishi va bolalar psixikasini o’rganishning yanada samaraliroq metodlarini qidirish. Psixik taraqqiyot manbalari muammolari nazariy hal etish deganda, ushbu muainmo bilan shug’ulangan asosiy psixologik raaktablar va yo’nalishlar vakillarining qarashlari tushuniladi. Bola psixikasini o’rganishnbg yanada samaiali metodlarini qidirish bolalar psixik taraqqiyotiga xos xususiyatlar haqida aniqroq axborot olishga xizmat qiluvchi metodlami ishlab chiqishni anglatai. Ta’Um-tarbiya jarayonida bolalarga individual yondoshish uchim ularoing individual- psixologik xususiyatlarini, shaxsining o’ziga xosligini bilish, o’rganish zarur. “Agar pedagogika odamni har jihatdan tarbiyalarooqchi bo’lsa, u oldin o’sha odamni ham har jihatdan bilib olishi kerak” , - deb yozgan edi K.D. Ushinskiy.
Shuning uchun har bir tarbiyachi bolalami o’rganisJi usullari bilan qurollanishi shart. Demak, bolalar psixologiyasi va psixodiagnostikasi asoslarini bilish har bir tarbiyachisi, har bir meto^st uchun muhim ahamiyatga ega.
Har bir fanning o’z predmetini o’rganish metodlari bo’lgani kabi, bolalar psixologiyasi ham psixologiya fanining alohida bo’limlari
Bolalar psixologiyasining motodlari faqat nazariy, ilmiy tadqiqol: isMari uchimgina emas, balki kimdalik, aimliy vazifaliirni hal qilish uchun ham zanir.
Do'stlaringiz bilan baham: |