"psixologiya"

Temperament xususiyatlari 
           Shaxslar  o’ziga  xos  xulq  atvor  xususiyatlari  bilan  bir-birlaridan  ajralib 
turishadi.    Shaxslarning  o’ziga  xos  xususiyatlaridan  biri  bu  tempepament 

---

 
165 
hisoblanadi.  Psixologiya fanida temperament tushunchasi eng ko’p qo’llaniladi 
va o’rganiladi.  Temperament kishining psixik faoliyati harakatlari tezligi,  his-
tuyg’ularning  ifodalanishi,    muloqotga  kirishuvchanlikni  ifodalovchi  nisbatan 
barqaror tug’ma individual tipologik xususiyat tushuniladi.  
Xolerik temperamentli kishilar harakatlari  juda  tez,    ma’lumotlarni  tez 
qabo’l  qiladi  va  miyasida  qayta  ishlaydi,    serharakat,    serg’ayrat,    emosional 
xolatlari.    Jo’shqin,    jaxli  tez  chiqadigan,    impulsiv,    o’ziga  baxosi  balandroq,  
muloqotga kirishuvchan,  qasoskor va maqsadga intiluvchan kishilardir.  
Sangvinik temperamentli kishilar xushchakchak,   xushmuomala,  
beg’amroq,    juda  muloqotga  kirishuvchan,    konformist  kishilardir.    Ularning 
do’stlari  ko’p  bo’ladi,    mexmonga  borishni  yoqtiradilar,    o’zi  yoqtirgan  ishni 
yaxshi bajaradi,  boshqalariga yuzaki yondashadi.  
Flegmatik  temperamentli  kishilarning  harakatlari    sekin,    bosik,  
xotirjam,    emosional  turg’un  kishilardir.    Ularning  bir  sharoitdan  ikkinchi 
sharoitga  moslashishi  qiyin  kechadi,    ularning  quvongani  yoki  xafa  bo’lgani 
tashqaridan  bilinmaydi.    Ular  muloqotga  tez  kirishmaydi,    do’sti  ham  kam 
bo’ladi.  
Melanxolik  temperamentli  kishilar  o’ta  ta’sirchan,    xis-tuyg’uli,  
xayajonlanuvchi,    shoir  tabiat,    mexrli,    tez  xafa  bo’lib  qoladigan,    xar  narsani 
yuragiga  yaqin  oladigan  kishilardir.    Bu  tipdagi  kishilarda  sa’nat  va  adabiyot 
sohalaridagi noyob ijodiy qobiliyatlar ko’p uchraydi.  
Umuman,    temperamentning  yaxshi  yoki  yomoni  bo’lmaydi.    Xar  bir 
tmperament  tiplarinining  o’ziga  xos  ham  ijobiy,    ham  salbiy  jixatlari  mavjud.  
Ularning  namoyon  bo’lishi  shaxs  rivojlanishining  darajasi  va  yo’nalishiga 
bog’liqdir 
4.  Xarakter.  Qobiliyatlar.   Kichik guruhlarda ishlash  uchun guruh 2 ta kichik 
guruhga  bo’linadi  va  ularga  quyidagi  tarqatma  materiallar  berilib,    Ushbu 
masalalar  bo’yicha  taqdimotlar  tayyorlash  topshiriladi.      Takdimot  tayyorlash 
uchun    15  daqiqa  va  xar  bir  gurux  taqdimoti  uchun  3  daqiqadan    Taqdimotlar 
muhokamasi uchun 4 daqiqa  ajratiladi.  Jami 25 daqiqa.