Psixologiya

Kutiladigan natija: Darsda hammani faollashtirish, har bir ta‟lim oluvchida o„z fikrini ifoda eta 
olishga erishish.Bu texnologiyani qo„llash orqali dars maqsadi va mazmuniga bakalavrlarning o„zlari 
tezroq etib keladilar va kelgusi faoliyatlarida nimalarga e‟tibor berish lozimligini o„zlari anglaydilar. 
   
SHAXSNING FAOLLIGI VA IJTIMOIY XULQNING MOTIVATSIYASI 
SHAXS VA PSIXOLOGIK VAZIYATLAR 
(Siz qanday odamsiz?) 
Quyidagi savollarga javob berib ko„ringchi, qanday odam ekansiz.  
1.  Tasavvur  qiling  siz  o„rmondasiz.  Atrof-muhitni  tasvirlab  bering.  (fasl,  ob-havo,  kunning  qaysi 
payti: ertalab, kunduz, kechqurun) 
2.    Manzilingizga  etishingiz  uchun  sizda  2  yo„l  bor.  Birinchisi-uzoq  vaqt  ketsa  ham  tekis,  ravon 
yo„ldan borasiz yoki qisqa, lekin so„qmoq yo„lni tanlaysiz. 
3.  Yo„lda  ketayotganingizda  oldingizdan  zanjirband,  yaralangan  ayiq  chiqib  qoldi.  U  sizga 
yalinuvchan  ko„zlar  bilan  “qutqar”  degandek  tikila  boshladi.  Sizning  unga  juda  rahmingiz  keldi, 
ammo shuni yaxshi bilasizki, qutulgach ayiq sizga hamla qilishi mumkin. Harakatingiz: 
a) xavfli bo„lishiga qaramay uni albatta qutqaraman; 
b) juda achinaman, lekin yordam berolmayman, nima bulganda ham “jon shirin”. 
4.  Yo„lingizda  davom  etayapsiz,  birdaniga  qonxo„r,  badjahl,  och  bo„ri  sizga  tashlanmoqchi    bo„ldi. 
Siz: 
a) orqa-oldimga qaramay vaqt borligida qochib qolaman, axir bo„ri bilan teng kelib bo„ladimi; 
b) bo„rini ko„ziga tik boqib, dadil kurashaman. 
5. Judayam  qorningiz ochdi, afsuski yoningizda yoyishga hech vaqo yo„q. Atrofga qaragan edingiz 
daraxtda judayam chiroyli, qip-qizil, g„arq pishgan olmani ko„rib qoldingiz. Lekin  o„rmonga ishonib 
bo„ladimi,  olma zaharli bo„lsachi?! Nima qilgan bo„lardingiz? 
6.  Endi  tasavvur  qiling,  cho„lda  yurgandek  chanqadingiz,  oldingizdan  ko„lmak  suv  chiqib  qoldi. 
Suvni ichasizmi yoki yo„qmi? 
7.    Yo„lda  ketayotib  chiroyli  otlar  to„dasiga  duch  keldingiz,  ular  bemalol  ovqatlanib,  o„ynab 
yurishibdi. Sizning harakatingiz... 
8. O„rmon ichida ajoyib kulbaga ko„zingiz tushdi. U sizni juda qiziqtirib  qoldi, ammo uning ichida 
kimlar yoki nimalar borligini bilmaysiz. Nima qilasiz? 
9. Oldingizdan osmondek musaffo, zilol suv chiqib qoldi. Siz qanday harakat qilgan bo„lardingiz? 
10.    Manzilingizga  yaqinlashib  qoldingiz,  yo„lda  devorga  duch  keldingiz.  U  unchalik  baland  emas, 
ya‟ni sakrab o„tsa bo„ladi, uzun ham emas, aylanib o„tsa bo„ladi. Siz nima qilgan bo„lardingiz? 
Javoblar: 
 
1. O„rmon - bu inson hayoti: fasl-o„tmishi, kunning payti esa hozirgi davri. 
Masalan,  “Kuz.  Havo  bulut,  lekin  quyosh  chiqmoqchi  bo„lib  turibdi,  Atrofda  mayin  shamol 
esib,  qushlarning  sayrashi  eshitilmoqda,  hozir  peshin  xavo  juda  yoqimli...”  desa,  demak  uning 
o„tmishida  biroz  ko„ngilsizliklar  bo„lgan,  ammo  hozirga  kelib  ular  unut  bo„lib  bormoqda,  hayoti 
qiziqarli va mazmunli tus olib bormokda. 

---

44 
 
 
2.“Tekis”  yo„lni  tanlagan  inson  qiynalib  bo„lsada,  o„z  maqsadi  tomon  halol  yo„llar  bilan 
borishga  intiladi,  undaylar  hayotda  unchalik  tavakkalchi  bo„lavermaydilar,  shuning  uchun  ham 
ba‟zida o„ylagan maqsadlarini amalga oshirolmay qoladilar. 
 
“So„qmok”    yo„lni  avzal  ko„ruvchilar  esa  maqsadga  etish  yo„lida  hech  narsadan  tap 
totmaydilar. Unday insonlardan xavfli raqib chiqadi, lekin bu degani ular yomon odamlar toifasidan 
degani emas. 
 
3. Ayiq - sizning yordamga muhtoj do„stingiz; 
 
4. Bo„ri - dushmaningiz; 
 
5. Olma - o„zga jins vakillariga bo„lgan ishonchingiz yoki qisman munosabatingiz; 
 
6. Ko„lmakdagi suv - sabru-toqat belgisi; 
 
7. Otlar  -  bu qarama  -  qarshi jins vakillari.  Masalan, siz otlar ichidan eng chiroylisini tanlab 
olsangizu,  lekin  oldiga  borishdan  qo„rqsangiz,  demak  siz  bu  borada  ikkilanuvchansiz.  Qachon  o„zi 
kelarkan,  deb  kutib  o„tiraverasiz,  olma  pish  og„zimga  tush  qabilida  ish  ko„rasiz  va  shu 
“ikkilanuvchanligingiz” oqibatida baxtingizni qo„ldan chiqarib yuborishga ham tayyorsiz... 
 
8. Kulba - bo„lajak oilangizga bo„lgan munosabatingiz... 
 
9. Zilol suv – boylikka qay darajada qiziquvchanligingiz... 
 
10.  Devor  –  hayotda  yuz  berishi  mumkin  bo„lgan  qiyinchiliklar.  Agar  siz  aylanib  o„tsangiz, 
demak bir burchakda qo„l qovushtirib, ushbu noxushlik o„tib ketishini kutasiz. Agar sakrab o„tsangiz, 
siz  “temirni  issig„ida  bos”  deydiganlar  toifasidansiz.  Noxushliklarga  dadil,  yuzma-yuz  javob  bera 
olasiz. Ushbu qat‟iyatliligingiz albatta sizga omad keltiradi.