Psixologiya

Klassifikatsiyalash  -  bir  turkum  ichidagi  narsalarning  bir-biriga  o‟xshashligiga 
va boshqa turkumdagi narsalardan farq qilishiga qarab, narsalarni turkumlarga ajratish 
tizimiga aytiladi. Fan olamida buyuk kashfiyot bo‟lib hisoblangan D.I.Mendeleyevning 
«Elementlarning davriy tizimi» jadvali klassifikatsiya uchun yorqin misoldir.  
Sistemalashtirish  operatsiyasi  yordamida  narsa  va  hodisalar,  faktlar,  fikrlar  va 
obyektlar makondagi, vaqtdagi egallagan o‟rniga qarab yoki mantiqiy joylashtiriladi.  
 
Insonlarning fikrlashiga ko‟ra tiplari 
Intuitiv tiplar 
Fikrlovchi tiplar 

---

87 
 
8-shakl 
 
Tafakkur  shakllari  psixologiyada  tushuncha,  hukm,  xulosa  chiqarish 
bosqichlarida ifodalanadi. 
9-shakl 
 
Tushuncha  -  inson  voqelikni  bilish  jarayonida  narsalarni  bir-biri  bilan 
taqqoslaydi, ularning o‟xshashligi va farqini aniqlaydi: analiz va sintez yo‟li bilan narsa 
va  hodisalarning  mohiyatini  ochadi,  fikran  ularning  belgilarini  ajratadi,  bu  belgilarni 
abstraktsiyalashtiradi va umumlashtiradi. Natijada odam voqelikdagi narsa va hodisalar 
to‟g‟risida tushuncha hosil qiladi.