Psixologiya /seminar/ 20 soat

Tafakkur turlari 
Shakliga ko`ra 
Ko`rgazmali harakat, ko`rgazmali obrazlar 
va konkret,mavhum
Ko`riladigan masalaning xarakteriga ko`ra
Nazariy, amaliy
Ijodiylik elementiga ko`ra
Konvergent, divergent
Yangiligi va noyobligiga ko`ra
Reproduktiv, produktiv( ijodiy)
Yuqorida keltirilgan jadvalni izohlash kerak, masalan, konvergent- fikrlash masalaning 
echimi faqat bitta bo`lgan holatda, divergent esa fikrning shunday turiki u, shaxsga bir 
muammo yoki masala yuzasidan birdaniga bir nechta echimlar paydo bo`lishini taqozo 
etadi: ijodiy tafakkur divergent shaklida bo`lsa, u ijodiy parvoz, yangiliklarni kashf 
etishga asos bo`ladi. 
Nazorat savollari: 
1.
Tafakkur turlarini ko`rsating va misollar yordamida izohlang. 
2.
Tafakkur jarayonlarini haqida ma’lumot bering. 
3.
Ijodiylik elementiga ko`ra konvergent va divergentga misol keltiring. 
4.
Mavzu yuzasidan psixologik masala tuzing. 
Uchinchi savol:
fikr yuritish formalaridan: tushuncha va uning turlari; hukm va uning 
turlari; xulosa va uning turlari; tafakkurda muammoli vaziyat va masala echish haqida 
tushuncha beriladi. Tafakkurning nutq bilan bog`liqligi, nutqning fiziologik 
mexanizmlari, nutqning hosil bo`lishi haqida ma’lumot beriladi. 
Nutqni paydo bûlishi va amalda qo`llanishini qquyidagi sxemada ko`rish mumkin: 
Nutqni idrok G`oyani
etish va uni fikrni 
fikrga (g`oyaga) tug`ilishi 
aylantirish uni so`zga 
aylanishi 
Nazorat savollari:
 
1.
Tafakkur qilish shakllariga nimalar kiradi? 
2.
Mantiqiy fikrlang. (tushuncha, hukm, xulosa) 
G`oya (fikr) 
Ichki nutq 
Takliflar va
so`злар 
Fonemalar 
Ovoz signallari 

---

26 
3.
Muammoli vaziyat va uning echimi. 
4.
Nutq va uning turlari. 
5.
«Temirni qizig`ida bos» degan gapni ma’nosini izohlab bering. 
6.
Yuqoridagi jadval asosida nutqning hosil bo`lishini izohlang.