Psixologiy asi

182

---

Psixogen nevralgiyalar
H a r q a n d a y psixogen g ip ere ste z iy a lar ta n a n in g tu rli jo y la r id a
nevralgiya yoki m ialgiyaga o ‘xshash o g 'riq la r beradi. A yniqsa, yuz 
sohasida k u zatilad igan og 'riq lar bem orlarni ju d a qiynab q o 'y a d i. Bu 
og'riqlar kuchi turli darajada, oddiy achishishdan tortib kuchli sanchuvchi 
og'riqlargacha rivojlangan bo'ladi. O g'riq ikkala chakka, peshona, iyak 
sohalarida kuzatilishi mumkin. Agar o g'riqlar tish va milklar sohasida 
kuzatilsa, g ap psixogen stom atolgiyalar, tilda kuzatilsa glossalgiyalar 
h aq ida b o rad i. R uhiy z o 'riq ish la r kuchaygan yoki tezlashgan sayin 
og'riqlar h am kuchayib boradi.
Yuz sohasidagi psixogen og'riqlar uchun ularning ovqat yeyayotgan 
paytda kam ayishi yoki yo'qolishi xosdir. Uch shoxli nerv nevralgiyasiga 
o'xshab kechuvchi psixogen o g'riqlarda sezgi buzilishlari nervlanadigan 
sohalarga m os kelm aydi va h ar kuni bem or tu rli sohadagi yoki turli 
d a ra jad a g i o g 'riq d a n shikoyat qiladi. N evrogen o g 'riq la rd a n farqli 
o'laroq, psixogen og'riqlarda analgetiklar yordam bermaydi. T o 'g 'ri olib 
borilgan psixofarm akoterapevtik m uolajalar bem or ahvolini yengillash- 
tiradi. Ba’zan tuzalib ketgan bemorlar og'riqning kuchayganidan shikoyat 
qilib, yana vrachga m urojaat qilishadi. Buning sababi ko'pincha uydagi 
va ishdagi m ojarolardir. Glossalgiya bilan xastalangan bir ayol davolash 
kursini o lib k etg an id an s o 'n g biroz vaqt o 'tg a c h , yana o g 'riq n in g
kuchayganidan m urojaat qilib kelardi. G ap shundaki, bemorning turm ush 
o 'rto g 'i ichkilikka m ukkasidan ketgan va shu sababli uyida tez-tez janjal 
b o 'lib tu r a d i. Bu b e m o rd a k u c h li d a ra ja d a g i affektiv b u z ilish la r 
a n iq la n d i. C h u n k i q o 'r q u v , ip o x o n d riy a va depressiya p six o g en
nevralgiyalarning doimiy ham rohidir.
P six o g en n ev ra lg iy a lar ich id a q o v u rg 'a la ra ro o g 'riq la r a lo h id a
e ’tiborni ta la b qiladi. A yniqsa, y u rak sohasida joylashgan o g 'riq la r 
bem orlarni o 't a bezovta qiladi. Y osh ukasi avtom obil halokati sabab 
hayotdan k o 'z yumgan bemorning yurak sohasida sanchuvchi og'riq paydo 
b o 'la d i. B em o r kard io lo g g a m u ro ja a t q iladi. U bem orni yaxshilab 
tekshirib, kardiogram m a qilib, yuragi sog'lom ekani, qattiq siqilganidan 
shu o g 'riq paydo bo'lgani, tinchlantiruvehi dorilar ichish lozimligini va 
n e v ro p a to lo g g a m u ro jaat qilishni tavsiya qiladi. N evropatolog ham
bem orni o b d a n tek shirib , tin c h la n tiru v e h i d o rila r yozib beradi va 
psixoterapevtik m uolajalar o 'tkazad i. Shunga qaram ay, bemor ikki oy 
ichida yurak sohasidagi og'riqlardan 16 m arta E K G qildirgan va 10 m arta 
«Tez yordam » mashinasini chaqirgan.
S tatistik m a ’lum otlarga k o 'ra , k o 'k ra k qafasining o 'n g tom onida 
psixogen o g 'riq la r ju d a kam uchraydi. Buning asl sababi yurakning chap
183

---

tomonda joylashganligidir. Bu yana bir m arta «qovurg'alararo nevralgiya» 
va «stenokardiya» tashxislariga ehtiyotkorlik bilan yondashish kerakligini 
talab qiladi.