Psixologiy asi

«psvchikoj\
— qalb degani). Obyektiv borliqni subyektiv aks 
etishning faol turi.
Psixogeniya — psixogen om illar natijasida rivojlangan ruhiy-asabiy buzilishlar 
(reaktiv psixozlar va nevrozlar).
Psixogigiyena — ruhiy salom atlikni saqlashga va ta ’minlashga qaratilgan fan.
Psixodiagnostika — psixologik usullarni q o 'lla b ruhiy funksiyalarni (buzilishlarni) 
baholash va aniqlash.
Psixoz — ruhiy buzilish.
Psixolagniya — erotik xayollarga berilib ketib o'zida seksual q o 'zg'alishni yuzaga 
kekirish. Asosan o 'sm ir yoshida kuzatiladi.
382

---

Psixologiya — ruhiyatni o'rganuvchi fan.
Psixometriya — ruhiy funksiyalarni (buzilishlarni) miqdoriy baholash usuli.
Psixoprofilaktika — ruhiy kasalliklarning oldini olishni o'rganuvchi fan.
P sixosom atik tib b iy o t — ruhiy om illar b ila n so m a tik k a sallik lar o rasid a g i 
bog'liqlikni o'rganuvchi fan.
Psixoterapiya — psixologik usullarni q o 'lla b davolash usuli.
Psixofarmakologiya — farmakologik vositalarning ruhiyatga ta ’sirini o'rganuvchi
fan.
Psixofiziologiya — ruhiyatni fiziologik jarayonlar bilan yakdillikda o'rganuvchi fan.
Psixoxirurgiya — ruhiy buzilishlarni xirurgik y o 'lla r bilan davolash yo'llarini 
o'rganuvchi fan.
Puerilizm — k attalard a kuzatiladigan bolalarga xos xulq-atvor.
Regress — kasallikning orqaga qaytishi, chekinishi.
Rezidual — o'tkazilgan kasallik asoratlari davri.
Rekurrent — kasallik alom atlarining qayta paydo bo'lishi.
Sangvinik — tem peram entning kuchli, xushchaqchaq va chaqqon toifasi.
Sintez — analizga teskari bo'lgan jarayon b o 'lib , psixologiya va fiziologiyada 
b o'laklardan butunni yaratish demakdir.
Sitofobiya — ovqat qabul qilishdan qo'rqish.
Stress — kuchli tashqi t a ’sirotlar natijasida organizm da kuzatiladigan reaktiv 
holatlar.
Stressor — stress holatini yuzaga keltiruvchi omil.
Subdepressiya — yengil depressiya.
Suitsidomaniya — o ‘z joniga qasd qilishga intilish.
Talassofobiya — dengizdan qo'rqish.
Tanatofobiya — o'lishdan qo'rqish.
Taxipsixiya — ruhiy faoliyatning tezlashuvi.
Temperament — shaxsning individual xususiyati.
Teofobiya — xudodan, uning qahridan qo'rqish.
Tik — b a ’zi m ushaklarda avtom atik tarzda kuzatiladigan tebranishlar.
Toksikofobiya — zaharlanishdan qo'rqish.
Tolerantlik — dorilar ta'sirini zaharlanm asdan o 'tk a z a olish qobiliyati.
Topalgiya — tananing m a’lum bir joyida kuzatiladigan funksional xususiyatga 
ega og'riq.
Transvestizm — boshqa jins egasiga taalluqli b o 'lg an kiyim lam i kiyishga qiziqish.
T rem a — ja m o a o ld id a yoki k a tta m a jlis la rd a n u tq so 'z la s h d a n q o 'rq is h , 
hayajonlanish.
U m um lashtirish — a b s tra k siy a g a te sk a ri b o 'lg a n ja ra y o n b o 'lib , n arsa va 
hodisalarning o 'z a ro bog'liq lik tom onlari va um um iy xususiyatlarini birgalikda 
o'rganishdir.
Fazmofobiya — jinlardan, ruhlardan, shaytondan qo'rqish.
Feminizatsiya — erkaklarda ayollarga xos bo'lgan ikkilamchi jinsiy alom atlarning 
(a ’zolarning) paydo bo'lishi.
Feminizm — erkaklarda ayollarga xos b o 'lg an m im ik reaksiyalarning va xulq- 
atvorning paydo bo'lishi.
Fetishizm — boshqa jinsga taalluqli b o'lgan ichki kiyim larni tasavvur qilib jinsiy 
qo'zg'alish. A sosan o 'sm ir yoshidagi erkaklarda kuzatiladi.
383

---

Flcgmatik — tem peram entning kuchli, vazmin va kam harakat toifasi.
Fobiya - q o 'rq u v , vahima.
Fotofobiya — yorug'Iikdan qo'rqish.
Fonastcniya — tinch va past tovushli nutq.
Frigidlik — ayollarda uchraydigan jinsiy sovuqqonlik, orgazm sezmaslik.
Fuga — isterik qochish.
Xayrofobiya — m otam m arosim larida va shunga o'xshash joylarda xursandchilik 
alom atlarini k o 'rsa tish d a n , kulib yuborishdan qo'rqish.
Xolcrik — tem peram entning kuchli, jizzaki va harakatchan toifasi.
Serebrasteniya — asabning charchashi, nevrasteniya sinonimi.
Siklotimiya — kayfiyatning o'zgarib turishi.
Ego — men degani.
Egoist — faqat o'zini o'ylovchi shaxs.
Ezofagospazm — qizilo'ngach spazmi.
Eyforiya — bo'lar-b o 'lm asg a kayfiyatning yuqori bo'lishi.
Ekstaz — qisqa vaqt davom etuvchi o 'ta yuqori kayfiyat, faxrlanish, o'zid a yo'q 
xursand bo'lish.
Exopraksiya — atrofdagilarning h a ra k a tla rin i takrorlash. Ruhiy bem orlarda, 
katotoniyada kuzatiladi.
Yatrogeniya - tibbiyot xodimining, ayniqsa vrachning xatti-harakatlari, bcxosdan 
aytib qo'y g an so 'zi yoki n o to 'g 'ri tibbiy xulosasi sababli bem orda paydo bo'lgan 
turli xil kasallik alom atlari.

---