Psixologik adabiyotlarda sibling maqomi aslida inglizcha sibling, sibs – bir oiladagi aka va opalar ma`nosini bildiradi

Psixologik adabiyotlarda sibling maqomi aslida(inglizcha sibling, sibs – bir oiladagi aka va opalar ma`nosini bildiradi.

Siblinglar raqobati: G.T. Xomenauskas tomonidan fanga kiritilgan va o`rganilgan. Bunda bolalarning o`zaro munosabatlari, qachon bir-biriga raqib, qachon birlashishlari o`rganilgan. Masalan, oilaviy inqirozlar paytida, ota-ona qazo qilganda yoki xastalanib qolishganda ular albatta bir-birlariga muruvvat qiladi va jipslashadi. Aksariyathollarda esa ayniqsa, rivojlangan mamlakatlarda ko`pincha bitta ota-onaningfarzandlari o`rtasida o`ziga xos tarang munosabatlar kuzatiladi.

Bu narsa o`sha jamiyatlardagi shaxsiy avtonomiya fenomeni bilan bog`liq bo`lib, har bir inson ilk yoshlikdan faqat o`z manfaati uchun yashaydi va kurashadi. O`ziga xos demokratiya muhiti oilalarda barqaror bo`lgan o`zbekistonliklar millati, irqi kelib chiqishi va iqtisodiy maqomidan qat`iy nazar, albatta, oilada ikki va undan ortiq farzand bo`lishiga intiladilar va bolalar o`rtasidagi munosabatlarni ijobiy tarzda yo`lga qo`yish, oilaviy rollar taqsimoti borasidagi ishlarga alohida ma`suliyat bilan qaraydilar. Bunda er-xotin momolar va bobolar o`gitlaridan, asriy an`analar samarasidan o`rinli foydalanishga intiladilar.

Birodarlar bilan munosabatlar - Sibling

Birodarlar do'stligini simulyatsiya qiladigan bir-birining hayotida noyob rol o'ynaydi ota-onalar shuningdek ta'siri va yordami do'stlar. Birodarlar ko'pincha bir xonadonda o'sganligi sababli, ular boshqa a'zolar singari bir-biriga juda ko'p ta'sir qilishadi yaqin oila. Biroq, a aka-uka munosabatlari ham ierarxik, ham o'zaro elementlarga ega bo'lishi mumkin, bu munosabatlar ko'proq teng huquqli bo'lishga intiladi va nosimmetrik boshqa avlodlarning oila a'zolariga qaraganda. Bundan tashqari, aka-uka va opa-singillarning munosabatlari ko'pincha oiladagi birdamlikning umumiy holatini aks ettiradi.

Birodarlar, odatda, bolaligida ota-onasi yoki boshqa birovga qaraganda ko'proq vaqt ajratishadi va aka-uka munosabatlari ko'pincha shaxslar hayotidagi eng uzoq muddatli munosabatlardir.[2][4]

Entsest aka-uka va opa-singillar o'rtasida ko'pincha bolalar tomonidan qisqa muddatli beg'ubor jinsiy eksperiment o'tkaziladi

Psixoanalitik ko'rinish

Zigmund Freyd aka-uka munosabatlarini kengaytmasi sifatida ko'rdi Edip kompleksi, bu erda aka-ukalar onasining e'tiboriga, singillari esa otasining e'tiboriga raqobatlashishgan.[39] Masalan, misolida Kichkina Xans, Freydning ta'kidlashicha, yosh bolani otlardan qo'rqish, uning singlisiga bo'lgan rashk, shuningdek, bolani otasini onasining umr yo'ldoshiga almashtirish istagi bilan bog'liq. Ushbu qarash zamonaviy tadqiqotlar tomonidan katta darajada obro'sizlantirildi.