Психогигиена масалалари ва унинг тара33ийот йоллари

Mavzu: Mehnat psixogigienasi.
Reja: 
1.Mehnat va sog`liq. 
2.Jamoa va uning sog`liq uchun ahamiyati. 
3. Ish joyining psixologik jihatlari. 
 
1.Mehnat va sog`liq. 
Inson butun hayoti dovomida qandaydir faoliyatni bajarish bilan band 
bo`ladi. Ana shufaoliyat bilan band inson atrof-muhitga ongli va maqsadga yo`naltirilgan holda 
ta`sir etishi mumkin. Hal xil ishlarni bajaradigan insonlarning hamkorligi, birgalikdagi rejalari, 
jamao bo`lib o`ylab, qaror qabul qilishlari, yangi umumiy qiziqish va ehtiyojlarni shakllantirib, 
jamaolarni mustahkamlaydi. Mehnat insonni hayvondan ajratib turuvchi muhim belgi 
hisoblanadi. Hayvonot dunyosida mehnat hayotning biologik sharoitlariga va hayvonlarning 
fiziologik tuzilishi bilan boq bo`lib, qorin tuyg`azishga qaratilgan bo`lsa, inson ijtimoiy hayotida 
ishlab chiqarish mehnati, ya`ni mehnat quroli tayoralash va foydalanish, ijtimoiy munosabatlarni 
tashkil etishga qaratilgan bo`ladi. 
Mehnat majburiyat, zo`riqish, to`siqlarni engish sifatida anglanilganda inson uni og`ir yuk, 
jabr-zulum sifatida his qiladimi yoki shon-shuxrat, jasolat qaxramonlik sifatida his qilishi 
mehnatning ijtimoiy mazmuniga bog`liq deb yozgan edi S,L,Rubinshteyn. Shunday qilib, 

---

ijtimoiy tuzum mehnat xarakteriga ta`sir ko`rsatadi. Kapitalistlik davlatlarda ekspluatatsiya 
qilinuvchilar va ekspluatatorlar mavjud jamiyatda mehnat azob, jabr-zulum, xo`rlash 
tushinchalari bilan bog`liq bo`lsa demokratik fuqorolik jamiyatida mehnat hayotiy ehtiyojga 
aylanib, insonning baxtga erishishida iuxim sharoit hisoblanadi. Shu bilan birga mehnat sog`liqni 
saqlash va mustahkamlashda muhim omil hisoblanadi. Ilmiy tadqiqotlardan va hayot tajribasi 
shuni ko`rsatadiki, mehnatsiz shaxs taraqqiyoti ham, psixik sog`liqni saqlash ham mumkin emas. 
Ma`lum bo`lishicha nafaqa yoshidagi insonlar, ish yo`qligi, bekorchilikdan har xil kasalliklarga 
chalinadilar. Hatto doimiy majburiy ish bilan mashg`ul insonlar (harbiylar) nafaqaga chiqqandan 
so`ng ko`p o`tmay hayotdan ko`z yumadilar. 
Nemis olimi Shul`t tadqiqotlaridan ma`lum bo`lishicha, doimiy bir xil ish bilan band 
insonlarga qaraganda, ishsiz va nafaqa yoshidagi insonlar dam olish qobiliyatini yuqotadilar. 
Ularni uyquning buzulishi, psixosomatik (jismoniy) buzulishlar, tinkasi qurish, ozib ketish, 
bezovta qiladi. Bu misollar shundan dalolat beradiki, mehnat insonni kasal qilmaydi., balki 
mehnatning yo`qligi, ishsizlik insonni kasal qilar ekan. Qulay mehnat sharoitlari, mehnatni 
tashkil etish, jamoadagi kishilar orasida ijobiy muhit mehnatni quvonchga, xursandchilikga 
aylantiradigan omillar hisoblanadi.