Интерактивлик – инглизча interactive сызидан олинган, маъноси ызаро муносабат, ызаро ало=адир. Бу ерда
Programmani «qora quti» sifatida testlashda («qora quti» strategiyasi
testlashni kiritiladigan ma’lumotlar va programma ishining natijasini tahlili bilan
olib borishni kо‘zda tutadi) kiritiladigan ma’lumotlarning batafsil testlash kriteriysi
sifatida kiritilishi mumkin bо‘lgan hamma ma’lumotlar tо‘plamidan foydalaniladi.
Programmani «oq quti» sifatida testlash, uning ichki strukturasidan
12
foydalanishga imkon beradi va programm mantiqni boshqarish strategiyasidan
13
iborat bо‘ladi. Ushbu usulda kriteriy sifatida programmaning hamma marshrutlari
14
va boshqaruvchi strukturalarini mukammal testlash olinadi.
Testlashning puxta о‘ylangan va real (haqiqiy) srategiyasi – bu «qora» va «oq
quti» modellarini birga qо‘shib olib borishdir.
Testlashning tamoyillari:
chiqariladigan ma’lumotlar yoki natijalarning taxmin qilinayotgan
qiymatlarining tavsifi test tо‘plamining tarkibiy qismi bо‘lishi lozim;
notо‘g‘ri va kо‘zda tutilmagan kiritiladigan ma’lumotlar uchun testlar
xuddi tо‘g‘ri va kо‘zda tutilganlari kabi mufassal ishlab chiqilishi lozim;
programma nafaqat bajaradigan ishlarini qilayotganligi, hatto qilishi kerak
bо‘lmagan ishlarni ham bajarayotganligini tekshirish zarur;
testlashni rejalashda xatolar topilmaydi, deb faraz qilish mumkin emas;
biron programmada topilmagan xatolarning borligi ehtimolligi topilgan
xatolar soniga tо‘g‘ri proporsionaldir
15
;
testlash – bu ijodiy jarayondir.
Programmalarni ishlab chiqishda kompyutersiz «qо‘lda testlash» metodidan
foydalanish qulaydir. U kо‘zdan kechirish va razm solishga asoslangan («quruq»
testlash).
Kо‘zdan kechirish va razm solish – bu matnni о‘qihda xatolarni topish
protsedura
16
va usullar tо‘plamidir.
Dasturlashda uchraydigan xatolarning asosiy tiplari quyidagilardir:
indekslarning massiv chegaralaridan chiqib ketishi;
о‘zgaruvchi qiymatlar tiplari yoki atributlarining mos kelmasligi;
xotiradagi adreslashning yaqqol kо‘rinib turgan va nooshkor muammolari;
boshqaruvni notо‘g‘ri uzatish;
mantiqiy xatolar.
Testlash protsedurasini loyihalashda kо‘pchilik xatolarni izlab topish ehtimoli
eng yuqori bо‘lgan testlar kо‘zda tutiladi. Mukammal testlash maqsadida
12
Структура – лотинча structura сызидан олинган былиб, маъноси бирон нарсанинг таркибий =исмларининг
ызаро жойлашиши ва бир-бири билан ало=асидир.
13
Стратегия – лотинча strategia сызидан олинган былиб, маъноси =ышинни олиб боришдир. Бу ерда тестлаш
жараёнини бош=ариш санъати тушунилади.
14
Маршрут – немисча Marschrute сызидан олинган, асли келиб чи=иши французча marche - юриш, олдинга
щаракат =илиш
+ route - йыл.
15
Пропорция – лотинча proportio сызидан олинган былиб, маъноси икки муносабатнинг бир-бирига
тенглигидир.
16
Процедура – лотинча procedere сызидан олинган былиб, маъноси силжиш, илгарилашдир.
kiritiladigan ma’lumotlarni ikki sinfga bо‘lish mumkin: kiritiladigan tо‘g‘ri
ma’lumotlar va notо‘g‘ri (xato) ma’lumotlar. Har bir sinf uchun alohida test tuziladi.
Chegara shartlarini testlashga alohida e’tibor beriladi.
Testlash jarayoni о‘zi qadamma-qadam yoki monolit
17
bо‘lishi mumkin. U
yoki bu holda ham yuqoridan pastga testlash strategiyasidan foydalaniladi – yuqori,
ya’ni bosh moduldan boshlab, sо‘ngra ketma-ket qolgan modullar qо‘shiladi.
Pastdan yuqoriga testlashda esa alohida modullardan boshlanadi, sо‘ngra bosh
modulga о‘tiladi.
Programmani sozlash jarayonida «qо‘pol kuch» metodidan ham
foydalaniladi. Uning ma’nosi – butun programma bо‘yicha oraliq ma’lumotlarni
chiqarish (trassirovka) yoki avtomatik vositalardan foydalanishdir. Masalan, Turbo-
Paskalda programmalarni avtomatik sozlashning juda kuchli apparati
18
mavjud
(DEBUG rejimi
19
).
Do'stlaringiz bilan baham: