Print("Assalom alaykum")

math — MATEMATIK FUNKSIYALAR

Bu modul oʻz ichida matematikaga oid turli funksilayar va oʻzgaruvchilarni saqlaydi. Keling, ularning baʻzilari bilan tanishamiz.

ππ ning qiymati

In [23]:
import math
PI = math.pi
print(f"PI ning qiymati: {PI}")
PI ning qiymati: 3.141592653589793

ee — natural logarifm asosi

In [24]:
E = math.e
print(f"e ning qiymati: {E}")
e ning qiymati: 2.718281828459045

Trigonometriya

Modul tarkibida deyarli barcha trigonometrik funksiyalar mavjud (cos, sin, tangens, arccos, va hokazo)
In [28]:
math.sin(math.pi/2)
Out[28]:
1.0
In [29]:
math.cos(0)
Out[29]:
1.0
In [30]:
math.tan(PI)
Out[30]:
-1.2246467991473532e-16
Shunigdek degrees va radians metodlari yordamida burchakdan radianga va aksincha konvertasiya qilishimiz ham mumkin:
In [26]:
math.degrees(math.pi/2)
Out[26]:
90.0
In [27]:
math.radians(90)
Out[27]:
1.5707963267948966

LOGARIFMLAR

log() va log10() funksiyalari yordamida natural va o'n asosli logarifmlarni hisoblash mumkin:
In [31]:
# natural logarifm
math.log(5)
Out[31]:
1.6094379124341003
In [32]:
# 10 asosli logarifm
math.log10(100)
Out[32]:
2.0

SONLARNI YAXLITLASH

Sonlarni eng yaxlitlash uchun Pythonda maxsus round() funksiyasi mavjud. Bunga qo'shimcha ravishda, math moduli ichidagi ceil() funksiyasi yordamida berilgan o'nlik sonni keyingi butun songa, floor() yordamida esa quyi butun songa yaqinlashtirish mumkin:
In [33]:
x = 4.6
print(math.ceil(x))
5
In [34]:
print(math.floor(x))
4

ILDIZ VA DARAJA

Berilgan sonning kvadrat ildizini hisoblash uchun sqrt(), sonni darajaga oshirish uchun esa pow() funksiyalariga murojat qilamiz:
In [35]:
x = 81


# Kvadrat ildiz
math.sqrt(x)
Out[35]:
9.0
In [36]:
# Darajaga oshirish
math.pow(x,3) # x ning kubi
Out[36]:
531441.0
In [37]:
math.pow(x,5) # x ning 5-darajasi
Out[37]:
3486784401.0
In [38]:
math.pow(x,1/3) # x dan kub ildiz
Out[38]:
4.3267487109222245
math moduli tarkibida boshqa funksiyalar ham mavjud. Yuqorida biz ularning ba'zilari bilan tanishdik. Bu modul asosan butun va oʻnlik sonlar bilan ishlashga moʻljallangan. Kompleks sonlar bilan ishlash uchun cmath moduliga murojat qilishingiz mumkin.