Mavzu : Darajaning kvadrat ildizi

Mavzu : Darajaning kvadrat ildizi.

I.Darsning maqasadi:

• 
  Ta’limiy maqsadi:
  

O’quvchilarda arfimitik kvadrat ildiz va haqiyqiy sonlar haqidagi bilmlarni shakillatirishda davom etish hamda darajaning kvadrat ildiz haqida ma’lumot berish.

• 
  Tarbiyaviy maqsadi:
  

O’quvchilarni darslikdan va qo’shimcha adabiyotlardan foydalanishga o’rgatish. Jamoa bo’lib ya’ni guruhlarda ishlashga o’rgatish.

• 
  Rivojlantiruvchi maqsadi:
  

O’quvchilarni mustaqil firlashga o’rgatish, nutqlarni o’stirish hozirjavoblikka o’rgatish.

II. – Darsning jihozi:

Yangi va oldingi mavzularni o’z ichiga olgan tarqatma materiallar, krassvord, raqobat uchun baho tablolari.

III. Dars turi : Noananaviy

IV. Dars o’tish uslubi: “Aqliy hujum” , “Guruhlar bilan ishlash”.

V. Dars rejasi:

1. Tashkiliy qism.

2. Sinfni guruhlarga bo’lish.

3. Biz bilgan bilimlar.

4. “Tog’ri so’z tuzing” o’yini

5. Yangi mavzu bayoni.

6. Matematik raqamlar ishtirok etgan maqollar aytish.

7. Mavzuni mustahkamlash.

8. Test topshirig’i

9. Krassvord yechish,

10. O’quvchilarni baholash.

11. Uyga vazifa berish.

VI. Darsninbg borishi.

1.Tashkiliy qism

A) Navbatchini aniqlash.

B) Davomatni aniqlash.

V) Sinf o’quvchilarning darsga tayyorgarligini aniqlash.

2. Sinfni uchta guruhga bo’lish.

1. Guruh: Xorazmiy

2. Guruh : Farobiy.

3. Guruh : Ibn Sino

Dars rejasi e’lon qilinadi.

Bizlarga ma’lumki qadimdan yurtimiz hududida buyuk ipak yo’li o’tgan. Bu ko’chma bozorda savdo sotiqdan tashqari turli xil musobaqalar bellashuvlar o’tkazilgan. Keling bilzar ham bugungi darsimizda ko’chma bozor tashkil qilamiz lekin biz noyob va antiqa mahsulot, o’zimizaning bilimimzni sotamiz. Bozorga kelgan har bir o’quvchi o’z mahsuloti uyga vazifasi chaqoonligi , bilimi bilan keladi. Aziz bolajonlar, kelinglar ko’chma bozor qonun qoidalari bilan tanishamiz.

1. Og’zaki savol javobga 1 tanga.

2. Sinf doskasida misol yechganga 3 tanga

3. Test topshirig’iga 3 tanga

4. Krossvordga 5 tanga.

1 – 3 tanga to’plagan o’quvchiga “3” ball

4 – 8 tanga to’plagan o’quvchiga “4” ball

9 tangadan ortiq to’plagan o’quvchiga “5” ball

Ko’chma bozorni nazorat qilish uchun ekspert guruhi tayinlaymiz.

Darsimizning “oltin qoidalari” bilan tanishing.

1. Darsda o’ng qo’l qoidalariga rioya qilish.

2. O’zgalar fikrini tinglay olish.

3. Guruhlarda ahillik va hamkorlikni tashkil etish.

4. Faollik

5. Vaqtdan unumli foydalanish.

Har bir guruhga o’tilgan mavzular yuzasidan savollar beriladi. Savollar quyudagicha bo’lishi mumkin.

1. Raqam deb nimaga aytiladi.

2. Son nima?

3. Natural sonlar deb nimaga aytiladi?

4. Butun sonlar deb nimaga aytiladi?

5. Ratsional son deb nimaga aytiladi?

6. Irratsional sonlar deb nimaga aytiladi?

7. Arifmetik kavadrat ildiz deb nimaga aytiladi? va hokazo…

II. “Tog’ri so’z tuzing” o’yinida A. Navoiyning ruboiysi doskaga joylab qo’yiladi.

G’urbatda g’aribi shodimon bo’lmas emish.

El anga shafiqu mehribon bo’lmas emish

Gar oltin qafas ichra qizil gul bitsa,

Bulbulga tikandek oshyon bo’lmas emish.

Guruhlarga kartochka tarqatiladi. Unga quyudagicha topshirqlar yozilishi mumkin.

1. Hisoblang

2. Hisoblang

3. Hisoblang

4. Hisoblang -

5. 0.(6) ni oddiy kasr shaklida yozing.

6. Tenglamani yeching. = 3

Doskaga topshiriqning javoblari yozilgan kartochkalar joylashtirib qo’yiladi, bir tomonga

Navoiy yoziladi.

2 0 N 33 A 169 V 9 O 1 10 Y

III. Yangi mavzuning bayoni

belgi 1525 yilda Rudolf va Zirar asarlarida uchraydi.

- ildiz ko’rsatkichi 2, shuning uchun kvadrat ildiz deyiladi.

Teorema. Istalgan a son uchun tenglik o’rinlidir.

Bunda ikki hol bo’lishi mumkin.

I – hol. bo’lsa bo’lishi mumkin. Misol.

1) =5 2) =13

Agar

Misol. 1)

2) = (-21)=21

Ta’rif. O’zidagi harflarning istalgan qiymatida tog’ri bo’ladigan tenglikka ayniyat deyiladi.

Misol.

1.

2. (a+b)²=a²+2ab+b²

3. a²-b²=(a-b)(a+b)

4. a³+b³=(a+b)(a²-ab+b²)

Teorema. Agar a>b>0 bo’lsa,

Misol.

1.

2. 5 > 5=+ chunki 25>24

3. 3< chunki

III. Matematik raqamlar ishtirok etgan maqollar aytish.

• 
  Bir yig’iga qirq hunar oz.
  
• 
  Sanamay sakkiz dema
  
• 
  Yetti o’lchab bir kes
  
• 
  Birni kessang o’nni ek.
  
• 
  Bilagi zo’r birni yiqar, bilimi zo’r mingni.
  

Kabi maqollar o’quvchilaridan foydalaniladi.

248 – misol.

1) x=1 =1

2) x= 2

3) x=3

4) x=-2

249 – misol

1)

3)

5.

251 – misol.

1) x= 5 = =

V. Test topshiriqlari.

Har bir o’quvchiga bittadan test bajarish kartochkalari topshiriladi. Bu topshiriqni bir necha variantda tuzish mumkin.

I – variant

1. Hisoblang.

A) 30 B) -30 C) 9000

2. Hisoblang.

A. 13 B. C)

3. Hisoblang. 3+

A)192 B) -24 C)24

4. Hisoblang. 4

A) 34 B) 226 C)-2

5. Hisoblang.

A) B) C)

6. Tenglamani yeching.

A) 17 B) -17 C) -3

7. hisoblang.

A) 3 B) -3 C) -9

8. 0,(8) cheksiz davriy o’nli kasrni oddiy kasrga aylantring.

A) B) C)

IV Matematik krassvord.

B	I	S	S	E	K	T	R	I	S	A
					V	A	T	A	R
		A	Y	L	A	N	A
					D	I	A	M	E	T	R
		T	E	O	R	E	M	A
M	A	T	E	M	A	T	I	K	A
			O	L	T	I

1. Uchburchakni teng ikkiga bo’luvchi nur?

2. Doirani ixtiyoriy ikki nuqtasini tutashtiruvchi kesma.

3. Berilgan nuqtadan teng uzoqlikdagi nuqtalar to’plami

4. Markazdan o’tuvchi vatar.

5. Isbot talab etmaydigan jumla.

6. ……… aql gimnastikasi.

7. Beshdan keyingi son

V. Navbat ekspertlarga berildi. Ular har bir guruh va guruh a’zolari to’plagan tangalarni e’lon qiladi.

O’qituvchi eng ko’p ball to’plangan guruhni "Eng faol" II guruhni “Eng izlanuvchan” III gurhni “Eng samiymiy guruh” deb e’lon qilinadi. Guruh a’zolarining har birining ballari e’lon qilinadi. Va kundalik daftarlarga o’tkaziladi.

VI. Uyga vazifa :

249 – misol. 251 – misollarni juftlari.

VII. Dars yakunlanadi.