«применение современных информационно коммуникационных технологий в проведении реформ в новом узбекистане»

«Yangi O‘zbekistonda islohotlarni amalga oshirishda zamonaviy axborot-kommunikatsiya 
texnologiyalaridan foydalanish» mavzusida Xalqaro ilmiy-amaliy konferentsiya 
Andijon 
 
27-29 oktabr 2021 yil 
659 
масалаларидаги қарорларни тўғри ва ўз вақтида қабул қилинишлигига ҳамда 
иқтисодий таҳлилнинг сифатли ташкил этилишига узвий боғлиқдир. Айниқса, 
бозорни тўғри ўрганиш яъни маркетинг тадқиқотларини самарали ўтказиш, 
ҳамкорларни молиявий ишончлилигини яъни тўловга лаёқатлилигини баҳолай 
олишда, ўзаро ҳисоб-китоб ишларида ютқазиб қўймаслик ва бойликлардан 
ўринли фойдалана олишда иқтисодий таҳлилнинг натижаларига асосланиб 
бошқарув қарорларини белгилаш, фойда олишнинг зарурий шарти эканлиги 
тажрибада бир неча бор исботланган[3]. 
Айни дамда турли мулкчилик шаклидаги хўжалик юритувчи субъектлар 
бухгалтерия хисоби, таҳлил ва назоратида махсус рақамли кодлар асосидаги 
автоматлашган тизимдан кенг фойдаланилмоқда. Масалан, EXCELL 
дастуридан фойдаланиб корхоналар, молия, банк, суғурта ва бошқа барча 
хўжалик юритувчи субъектлар фаолиятига чизмалар, график ва диограммалар 
асосида баҳо берилмоқда. 1С дастурининг жорий қилиниши ҳам бухгалтерия 
ҳисобидаги яна бир мувоффақиятдир. Шундай экан, иқтисодий таҳлилни 
амалга оширишнинг мураккаблигини камайтириш ва маълумотларнинг 
объективлигини ошириш учун маълумотларни бирламчи рўйхатдан 
ўтказишни машиналарга ўтказиш мақсадга мувофиқдир. Aхборотга 
қўйиладиган талаблардан бири бухгалтерия ҳисоби ва режалаштириш 
маълумотларининг бирлиги. Бирламчи ҳужжатлар бирлаштирилган бўлиши 
керак. Ҳар бир хўжалик муомаласи малумотларни бухгалтерия ҳисоби, 
режалаштириш, назорат ва таҳлил қилишда фойдаланиладиган тарзда қайд 
этилиши керак. Aналитик иш самарадорлигини ошириш асосан керакли 
маълумотларнинг таҳлилчига қанчалик тез етиб бориши билан белгиланади. 
Одатда, маълумотларнинг аксарияти, хусусан, молиявий ҳисоботлар 
бухгалтерия тизимининг маълумотлар базасидан олинади. Бундан ташқари, 
ички ягона ахборот маконининг мавжудлиги замонавий хўжалик юритувчи 
субъуктлар бизнесини ривожлантиришнинг зарур шартларидан бирига 
айланди. 
Aхборотнинг самарадорлиги турли хил ташкилий-ҳуқуқий шакллардаги 
корхоналарда бухгалтерия ҳисоби, таҳлил ва назоратни ташкил қилишнинг 
муҳим шартларидан биридир. Айни пайтда дастурий таъминотнинг янги 
версиялари, инвестицияларнинг иқтисодий самарадорлигини таҳлил қилиш 
тизимлари тобора кўпайиб бормоқда, янги дастурий маҳсулотлар ишлаб 
чиқарилмоқда. Бунга иқтисодчилар ва дастурчилар-ишлаб чиқувчиларнинг 
биргаликдаги фаолияти ёрдам беради. 
Бухгалтерия ҳисоби ва иқтисодий таҳлилни автоматлаштиришнинг 
асосий вазифалари хўжалик юритувчи субъектлар ички ахборот маконини 
тартибга солиш, ундан фойдаланиш учун осон ва қулай қилишдир. Иқтисодий 
йўналтирилган автоматлаштирилган ахборот тизимлари комплекси хўжалик 
юритувчи субъектлар ва унинг бўлимлари ишларида фойдаланиладиган 
маълумотларни қайта ишлаш, сақлаш ва узатишни максимал даражада 
осонлаштиради[4].

---