«применение современных информационно коммуникационных технологий в проведении реформ в новом узбекистане»

 
Литература: 
1. Нечаев А.П., Трубенберг С.Е. и др. Пищевая химия. Под рез. Нечаева 
А.П., ПИОЕД, Санкт-Петербург, 2015 -672 с. 
2. Нечаев А.П. Научные основы технологий получения функциональных 
жировых продуктов нового поколения, «Масла и жиры», №8, 2007. 26-27 с. 
3. Нечаев А.П. Ключевые тенденции в производстве масложировой 
промышленности, «Продукты и прибыль», №2, 2011. 6-9 с. 

---

«Yangi O‘zbekistonda islohotlarni amalga oshirishda zamonaviy axborot-kommunikatsiya 
texnologiyalaridan foydalanish» mavzusida Xalqaro ilmiy-amaliy konferentsiya 
Andijon 
 
27-29 oktabr 2021 yil 
471 
ILDIZMEVALARNI SARALASH UCHUN ISHLATILADIGAN 
YANGICHA KONSTRUKSIYADAGI BARABANLI SARALASH 
MASHINASI 
G.A.Baxadirov
1
, B.T.Umarov
2
, N.Gʻ.Obidov
3
, T.T.Sultonov
4 
1
O‘zbekiston Respublikasi Fanlar Akademiyasi, 
2,3
Farg‘ona politexnika instituti 
4
Toshkent kimyo texnologiyalari instituti 
 
Jahonda kartoshka hosili hajmining asosiy qismini yuqori samaradorlikka ega 
bo‘lgan 
texnikalardan 
foydalanib, 
mexanizasiyalashgan 
texnologiyada 
yetishtirishga o‘tish jarayoni amalga oshirilmoqda [1]. Qator xorijiy firmalar 
tomonidan kartoshkachilikda qo‘l mehnatini kamaytirish va mahsulot sifatini 
oshirish uchun maxsus texnikalarni ishlab chiqishga yo‘naltirilgan ilmiy-tadqiqot 
ishlari olib borilmoqda. Ushbu yo‘nalishda, jumladan katroshkani o‘lchamlari 
bo‘yicha saralaydigan, mahsulotni kam shikastlaydigan, ish unumi yuqori bo‘lgan 
va resurstejamkorlikni ta’minlaydigan texnika vositalarini ishlab chiqish muhim 
vazifalardan hisoblanadi [2,3]. 
Tavsiya qilinayotgan saralash mashinasining ishchi jihozi silindr shaklidagi 
baraban ko‘rinishida bo‘lib, baraban rezina bilan qoplangan xivichlardan tashkil 
topgan va gorizontga nisbatan burchak ostida o‘rnatilgan. Saralash ikki seksiyali 
barabanning aylanishi bilan uning ichki yuzasi bo‘ylab tuganaklar harakatlana 
boshlashi orqali amalga oshiriladi. Bunda saralash yuzasini tashkil etadigan 
xivichlar orasidag’i masofa turlicha bo‘lganligi uchun tuganaklar turli 
o‘lchamlardagi fraksiyalarga saralanadi. 
Ishchi jihoz baraban ko’rinishida tayyorlangan bo‘lib, bunda ishchi yuza 
oralaridagi masofalar turlicha bo‘lgan va rezina bilan qoplangan halqalardan tashkil 
topgan va halqalar orasidagi masofalar oraliq vtulkalar bilan o‘zgartiriladi. 
Umuman olganda ishchi jihozi baraban ko‘rinishida bulgan ildizmevalarni 
saralash va tozalash mashinalarining turli ko‘rinishlari mavjud bo‘lib, ular bir - 
biridan saralash yuzasining tayyorlanishiga ko‘ra farq qiladi. Masalan, ayrim 
turlarda baraban yuzasi yuqoridagi kabi hivichlar yoki halqalardan tashkil topgan 
bo‘lsa, ayrimlarida prujinasimon detallardan tashkil topgan. Baraban ko‘rinishidagi 
saralash mashinalarining umumiy kamchiligi shundan iboratki, ish jarayonida 
saralanayotgan mahsulot barabanning faqat pastki qismida joylashadi, ya’ni ishchi 
yuzaning taxminan 16 % qismidan foydalaniladi xolos. Bu esa o‘z navbatida 
samaradorlikning yuqori bo‘lmasligiga sabab bo‘ladi.
Biz tavsiya qilgan qurilmaning maqsadi – ishchi jihozning kvadrat 
tuynuklardan iborat tuynukli to‘ridagi ildizmevalarni saralashda qurilma elementlari 
tomonidan ildizmevalarni shikastlanish ko‘rsatkichlarini pasaytirgan holda, uning 
samaradorligini oshirishdan iborat. Ishchi jihoz kesik konus yoki silindr ko‘rinishida 
ham tayyorlanishi mumkin. Saralash yuzasi vazifasini tuynuklarining o‘lchami 
turlicha bo‘lgan to‘r ko‘rinishidagi, prizma yon tomonlariga mahkamlangan elastik 
material tashkil etadi. Bunda tuynuklarning o‘lchami saralash yuzasining 

---