«применение современных информационно коммуникационных технологий в проведении реформ в новом узбекистане»

Талабанинг мустақил иши
(ТМИ) – ўқув-услубий манбалар ва 
тавсияномалар билан таъминланган, мустақил тарзда ўзлаштирилувчи 
мавзуларнинг маълум бир рўйхати бўйича ишлашдир. ТМИни назорат қилиш 
тестлар, сухбатлар, назорат ишлари, ахборот технологиялари ишланмалари 
намойиши, коллоквиумлар ва ҳисоботлар воситасида амалга оширилади.
Талабанинг мустақил иши иккита таркибий қисмга эга бўлади: 
– бевосита ўқитувчи раҳбарлигида бажарилувчи мустақил иш; 
– тўлиқ мустақил тарзда бажариладиган иш ва вазифалари.
Мустақил иш вақтида қуйидагиларни амалга ошириш зарур: 
– ўқилган маърузалар мавзулари бўйича ишлашда, шунингдек келгуси 
амалий машғулотларга тайёргарлик кўришда иш услубини ишлаб чиқиш;
– муаммони самарали тарзда тадқиқ этиш услублари ва шаклларини 
ўрганиш йўли орқали ўқув-адабиёти билан мустақил ишлаш бўйича амалий 
кўникмани шакллантириш; 

---

«Yangi O‘zbekistonda islohotlarni amalga oshirishda zamonaviy axborot-kommunikatsiya 
texnologiyalaridan foydalanish» mavzusida Xalqaro ilmiy-amaliy konferentsiya 
Andijon 
 
27-29 oktabr 2021 yil 
277 
– мустақил ишлашнинг амалий кўникмаларини ривожлантириш ва 
такомиллаштириш;
– ўқитувчи томонидан берилган вазифаларни ўрганган ва ўзлаштирган 
ҳолда синовларга тайёрланиш.
Талабаларнинг мустақил ишига қуйидаги характеристикалар хосдир: 
– у таълим олувчида унинг билмаслигидан билишигача бўлган 
фаолиятининг ҳар бир босқичида идрок этиш ва билишга тааллуқли бўлган 
масала ва вазифаларни ечиш учун зарур бўлган билимлар ҳажми ва даражаси, 
кўникма ва малакаларни шакллантиради;
– талабада ўз билимларини тизимли равишда тўлдириб боришга бўлган 
психологик ҳолатни ва илмий ахборотлар оқимида йўл топа олиш 
кўникмалари ишланмасини ишлаб чиқади; 
– таълим олувчининг касбий фаолият, идрок этиш ва ҳулқ-атвор 
методларини ўзлаштиришда ўзини-ўзи тайёрлаш, ташкиллаштиришнинг 
муҳим шартлари ҳисобланади; 
– талабанинг ўрганиш ва касбий жиҳатдан ўз ўрнини белгилаш 
жараёнидаги мустақил идрок этиш ёки билиш ва илмий-ишлаб чиқариш 
фаолиятига педагогик жиҳатдан раҳбарлик қилиш ва бошқариш қуроли 
ҳисобланади. 
Айтиш мумкинки, талабаларнинг мустақил иши муаммоси билан 
шуғулланувчи тадқиқотчилар ушбу тушунчага турли хил мазмунларни 
киритишади. Қарашимизча, мустақил иш талабаларнинг умумтаълим ва 
махсус 
тайёргарлигига 
йўналтирилган 
ва 
ўқитувчи 
томонидан 
бошқариладиган идрок этиш, билиш фаолиятларининг турларидан бири 
сифатида қаралади. 
Мустақил ишни ОТМ ларидаги меҳнатни илмий ташкиллаштиришнинг 
компоненти сифатида ташкиллаштириш маълум бир тамойиллар билан йўлга 
солинади, унинг муваффақияти эса ўқув жараёнига таъсир кўрсатувчи баъзи 
бир омиллар билан таъминланади. Ташкиллаштириш тамойилларига 
қуйидагилар тааллуқлидир: 
– барча мустақил вазифаларни ҳажм ва вақт бўйича белгилаш; 
– талабалар томонидан мустақил ишларни олиб боришлари учун шарт-
шароитлар билан таъминлаш ва ушбу ишни бошқариш.
Омил икки гуруҳга бўлинади: ташкилий ва методик. Ташкилий омиллар 
гуруҳи вақт бюджетини, ўқув адабиёти ва ўқув-лаборатория базасини ўз ичига 
олади. Методик омилларга режалаштириш, методларни ўргатиш ва 
талабанинг мустақил ишини бошқариш киради. Бу ерда зарурий нарса 
талабаларнинг махсус адабиётлар билан мустақил ишлашларини самарали 
тарзда ташкиллаштирилишини таъминловчи хусусий омилларни белгилашдан 
ёки аниқлашдан иборат бўлади. 
Мустақил иш талабалар томонидан билиш фаолияти сифатида амалга 
оширилиши, мустақил иш тутиш, фаоллик каби шахсий сифатларини 
тарбиялаш воситаси бўлиши, қабул қилинувчи ахборотларга нисбатан ижодий 

---