«применение современных информационно коммуникационных технологий в проведении реформ в новом узбекистане»

«Yangi O‘zbekistonda islohotlarni amalga oshirishda zamonaviy axborot-kommunikatsiya 
texnologiyalaridan foydalanish» mavzusida Xalqaro ilmiy-amaliy konferentsiya 
Andijon 
 
27-29 oktabr 2021 yil 
533 
Объект, элемент ва назорат нуқталарини ўз ичига олган аудит 
предметини ишлаб чиқишда хусусий капиталнинг иқтисодий моҳиятини 
ифода этувчи юқорида келтириб ўтилган таъриф таянч бўлиб ҳисобланади.
Хусусий капитал аудитини ўтказиш босқичлари учга бўлинади: 
-
Танишув босқичи; 
-
Асосий босқич; 
-
Якунловчи босқич. 
Устав капиталини шакллантириш манбалари ва хусусий капитал 
аудитининг асосий вазифаси молиявий ҳисоботларда акс эттирилган 
маълумотларнинг ҳаққонийлигини тасдиқлашдан иборатдир. Танишув 
босқичида аудитор молиявий ҳисоботларда тақдим этилган қуйидаги 
маълумотларни ўрганиб чиқиши талаб этилади, хусусан: 
-
Молиявий ҳисоботларнинг 1-сонли шакли бухгалтерия балансининг 
410-сатри “Устав капитали”, 420-сатри “Қўлшилган капитал, 430-сатри 
“Резерв капитали”, 450-сатри “Тақсимланмаган фойда (қопланмаган зарар)”, 
460-сатри “Мақсадли тушумлар”, 470-сатри “Келгуси давр харажатлари ва 
тўловлари учун захиралар” да келтирилган қийматларнинг бухгалтерия 
ҳисоби тегишли счётлари давр боши ва давр охирига бўлган қолдиқлари, 
айланма ведемостлар ҳамда бош китоб маълумотлари билан мувофиқлиги 
текшириш; 
-
Хусусий капитални ҳисобга олувчи бухгалтерия ҳисоби тегишли 
счётларининг давр боши ва давр охирига бўлган қолдиқлари, айланма 
ведемостлар ҳамда бош китоб маълумотларининг капитал миқдорини 
ўзгартириш билан бўғлиқ ҳужжатларда келтирилган маълумотларга 
мослигини текшириш. 
-
Таъсис 
ҳужжатларининг 
қонунчилик 
талаблари 
доирасида 
тузилганлигини текшириш.
Текширувнинг асосий босқичида аудитор корхона ёки жамиятнинг 
уставида кўрсатилган фаолият турлари билан танишиб, амалда юритаётган 
фаолияти уставида кўрсатилган фаолиятга мослигини текшириши ҳамда ўз 
навбатида мазкур фаолият турлари бўйича лицензияларнинг мавжудлигини 
назорат қилиши талаб этилади.
Устав капитал, қўшилган капитал, тақсимланмаган фойда ва ундан 
шакллантирилган захиралар хусусий капитал аудитининг аҳамиятли 
объектлари ҳисобланади. Аудит элементлари ва назорат нуқталари миқдори 
аудитнинг мақсади ва вазифасидан келиб чиқиб аниқланади. Шу сабабли 
назорат нуқталарининг сони чегараланмайди ва унинг миқдори аудит 
элементлари тўғрисида қанчалик тўлиқ маълумот олиниши зарурлигига қараб 
аниқланади.
Адабиётлар: 
1. Л.Т.Гиляровская, В.А.Ситникова “Аудит собственногокапитала 
коммерческих организаций” практическое пособие. М.:-Юнити-Дана. 2004 г. 
– 96 с. 

---