«Yangi O‘zbekistonda islohotlarni amalga oshirishda zamonaviy axborot-kommunikatsiya
texnologiyalaridan foydalanish» mavzusida Xalqaro ilmiy-amaliy konferentsiya
Andijon
27-29 oktabr 2021 yil
118
2.
Камильджанов Б.И. Автомобил йўллари қурилишида юк
оқимларини оптималлаштириш услубларини такомиллаштириш // ТАЙИ
Хабарномаси, - Тошкент, 2015. - №3, Б. 73-81 (05.00.00; №15)
3.
Карриева Я.К. Глобаллашув жараёнида халқаро транспорт
логистик тизими фаолиятининг самарадорлиги. // ТДАУ. – Тошкент, 2003. –
144 б.
RAQAMLI TA’LIM TEXNOLOGIYALARI DAVRIDA MALAKALI
DASTURCHIGA ZARURIY KO’NIKMALARI.
Raxmonova M.R., Shoazizova M.E. Assistent. Toshkent axborot texnologiyalari
universiteti. Toshkent. O’zbekiston.
Zamonaviy raqamli ta’lim texnologiyalari davrida dasturlashni o’rganayotgan
talabalarni malakali dasturchi bo’lishi uchun bir nechta dasturlash tillarini bilish
etarlimi? Afsuski, bu muvaffaqiyatli dasturchi uchun etarli emas. Xozirgi etakchi
kompaniyalar tezkorlik bilan ishlashni talab qiladi va talab qilingan ish kodini tez
yozish qobiliyatiga ega dasturchilarni ishga olishni istaydi.
O’tgan XX asrda kompyuterlar katta, dasturchilarning maoshi kichik
bo'lganida, har bir dasturchi matematik edi. Ya'ni, aslida u professional matematik
edi, o'sha paytlarda, dasturchi muammoni mustaqil ravishda rasmiylashtira olishi va
shundan keyingina uni hal qilish uchun dastur yozishi kerak, deb ishonishgan.
Amaliy matematika fakultetida o’qigan talabalar yana bir mutaxassislik - matematik
deb ham hisoblash mumkin. Ushbu yo’nalishda analitik tarzda hal qilib
bo'lmaydigan murakkab masalalarni yechish uchun sonli usullardan foydalanish
o'rgatiladi. Agar dasturchiga matematika kerak deb olsak, oliy matematikani
quyidagi qismlari zarurligini bilish mumkin:
1. Diskret matematika - matematikaning bu bo'limi cheklangan tuzilmalarni
o'rgatadi va har xil bo'limlarni o'z ichiga oladi. Dasturchilar uchun eng muhim bo'lim
matematik mantiq bo'lib, u har bir dasturchiga tanish bo'lgan
and, or
va
not
kabi
mantiqiy amallarni bajarishni o'z ichiga oladi. Matematik mantiq, shuningdek,
mantiqiy ifodalarni soddalashtirishga yordam beradi, bu bilan dasturchi har kuni
uchrashadi. Dasturchilar uchun diskret matematikaning yana bir muhim tarmog'i -
graflar nazariyasi. Graflar nazariyasi dasturchilar uchun katta ahamiyatga ega,
chunki amalda uchraydigan haqiqiy murakkab masalalarning aksariyati graflar bilan
tasvirlangan va aynan bunday muammolarni echish algoritmlar bilan tasvirlangan.
Grafning bir turi - bu daraxt, ya’ni sikllarsiz bog'langan graf [1].
2. Differentsial va integral hisoblash, chiziqli algebra, statistika.
Matematikaning bu bo'limlari har kuni ishlatilmaydi, lekin ularni bilish hali ham
juda foydali va ko'plab kompaniyalarda bu hatto zarur. Agar hech bo'lmaganda vaqti
-vaqti bilan masalaning matematik formulasini tuzishga to'g'ri kelsa, buni tegishli
matematik bilimsiz qilolmaysiz. Bunday bilimga ega bo'lsangiz, siz o'zingizning
Do'stlaringiz bilan baham: |