Практикум по статистике. (2 издание). Тащкент изд. «Iqtisod-moliya»

Mustaqil ishlash uchun masalalar

1. 
   masala. Korxona bo’yicha mahsulot ishlab chiqarish hajmi va xarajatlari to’g’risida quyidagi ma’lumotlar berilgan:
   

Mahsulot turlari	Mahsulot ishlab chiqarish hajmi, dona			Mahsulot ishlab chiqarish xarajatlari, mln so’m
	Bazis davrda	Joriy davrda		Bazis davrda	Joriy davrda
		Reja bo’yicha	Haqiqatda		Reja bo’yicha	Haqiqatda
A B	100 300	112 310	114 315	50 240	50,4 223,2	45,6 201,6

Yuqoridagi ma’lumotlar asosida har bir mahsulot turi bo’yicha aniqlang:

1. 
   mahsulot tannarxi bo’yicha reja topshirig’i, reja bajarilishi va dinamika indekslarini;
   
2. 
   mahsulot tannarxining pasayishi natijasida reja bo’yicha va haqiqatda tejalgan(ortiqcha sarflangan) summalarni;
   
3. 
   rejadan tashqari tejalgan (oritqcha sarflangan) summani, shu jumladan:
   
   1. 
      mahsulot ishlab chiqarish hajmining o’zgarishi hisobiga;
      
   2. 
      mahsulot tannarxining o’zgarishi hisobiga.
      

2. 
   masala. Ikkita korxonada ishlab chiqarilgan bir turdagi mahsulot hajmi va tannarxi to’g’risida quyidagi ma’lumotlar berilgan:
   

Korxona	Bazis davr			Joriy davr
	Mahsulot hajmi, dona	Mahsulot tannarxi, ming so’m/so’m	Mahsulot hajmi, dona		Mahsulot tannarxi, ming so’m/dona
1. 2.	650 500	1600 1400	660 570		1600 1450

Yuqoridagi ma’lumotlar asosida aniqlang:

1. 
   har bir korxona bo’yicha mahsulot tannarxi darajasining o’zgarishini;
   
2. 
   har bir davr uchun mahsulot tannarxining o’rtacha darajasini;
   
3. 
   mahsulot tannarxining umumiy(o’zgaruvchan va o’zgarmas tarkibli hamda tarkibiy siljishlar ta’siri) indekslarini.
   

3. 
   masala. Birlashmaning ikkita sanoat korxonasidan birida ishlab chiqarilgan “A” mahsulotning salmog’i o’tgan va hisobot davrlarida 72,0% va 75,0%ni, tannarxi esa ikkinchi korxonada ishlab chiqarilgan mahsulot tannarxining 90,0% va 92,0%ini
   

tashkil etgan. Bu davr ichida ikkinchi korxonada mahsulot tannarxi 6,0%ga pasaygan bo’lsa, sanoat birlashmasi bo’yicha o’zgaruvchan va o’zgarmas tarkibli hamda tarkibiy siljishlar indekslarini aniqlang. Natijalarni (hisoblangan indekslarni) tahlil qiling.

4.