Pragmatika va uning shakllanishi Semiotika, pragmatika, lingvistika Pragmatik lingvistika



Download 22,88 Kb.
bet3/3
Sana14.07.2022
Hajmi22,88 Kb.
#794922
1   2   3
Bog'liq
6-nazariy qism

Lingvistik pragmatika. Tilshunoslikning istalgan paradigmasining, u an’anaviy bo’ladimi, zamonaviy bo’ladimi, o’rganish ob’ekti tildir. Modomiki, pragmatik lingvistika yoki lingistik pragmatika tilshunoslik yo’nalishi sifatida qaralar ekan, uning o’rganish ob’ektini lisoniy birlik va strukturadan iborat sistemadan qidirmoq lozim.
Dialektik nuqtai nazardan serqirra mohiyatli muloqot tizimiga ikki tomondan yondashish mumkin. Uning bir tomoni muloqot vaziyatining qanday lisoniy vositalar asosida ekanligi bo’lsa, ikkinchi tomoni mavjud lisoniy birliklarning muloqot vaziyatiga xoslanishi muammosidir. SHu nuqtai nazardan pragmatik yo’nalishning tadqiq ob’ektiga ikki xil yondashuv yuzaga chiqadi:
a) «muloqot sistemasi → lisoniy sistema»;
b) «lisoniy sistema → muloqot sistemasi».
Birinchi tamoyilga ko’ra, tadqiq ob’ekti sifatida muloqot sistemasi, tadqiq predmeti sifatida esa lisoniy sistema namoyon bo’ladi. Tilshunoslik uchun esa hech qachon muloqot sistemasi va lisoniy sistema ziddiyatida muloqot sistemasi tadqiq ob’ekti sifatida birinchi darajali ahamiyat kasb etib, lisoniy sistemaning o’rni ikkinchi o’ringa tushirilishi mumkin emas. Ta’kidlash lozimki, muloqot sistemasi yoki lisoniy sistemani «muloqot sistemasi → lisoniy sistema» tamoyili asosida o’rganishni mutlaq inkor etish niyatida emasmiz. Ammo har bir hodisani xolis nomlash tamoyiliga ko’ra, «muloqot sistemasi → lisoniy sistema» tamoyili asosidagi yondashuvni lingvistik pragmatika (ya’ni tilshunoslikning pragmatik sohasi) emas, balki pragmatik lingvistika (ya’ni pragmatikaning tilshunoslik sohasi) atamasi bilan yuritish va mantiqan nolingvistik soha sifatida qaramoq lozim.



1Сафаров Ш. Прагмалингвистика. – Тошкент: ЎзМЭ, 2008. – Б. 37.

2Ўзбекистон Миллий энциклопедияси. 7-жилд. – Тошкент: ЎзМЭ, 2004. – Б. 164.

3Ўзбекистон Миллий энциклопедияси. 7-жилд. – Тошкент: ЎзМЭ, 2004. – Б. 164.

4Ҳакимов М. Ўзбек тилида матннинг прагматик талқини: Филол. фан. д-ри. ... дисс. – Тошкент, 2001.
– 283 б.

5Ҳакимов М. Ўзбек тилида матннинг прагматик талқини: Филол. фан. д-ри... дисс. автореф. – Тошкент, 2001. – Б. 6.

6Сафаров Ш. Прагмалингвистика. – Тошкент: ЎзМЭ, 2008. – 286 б.

7 Ҳакимов М. Ўзбек тилида матннинг прагматик талқини: Филол. фан. д-ри. ... дисс. – Тошкент, 2001.
– Б. 14.

8 Степанов Ю.С. В трехмерном пространстве языка. Семиотические проблемы лингвистики, филологии, искусства. – М.: Наука, 1971. – 336 с.

9 Сусов И.П. Семиотика и лингвистическая прагматика // Язык, дискурс и личность. – Тверь, 1990. – С.125 – 126; Сухачев Н.Л. О семиотике Ч.С.Пирса. Тройственный знак в универсуме репрезентаций. – СПБ.: Наука, 2003. – С.50 – 53.

10 Katz J. Propozitional Strukture and Illocutionary Forse. – New York: Crowell, 1977. – P.19.

11 Levinson S. Pragmatics. – Cambridge: Cambridge University Press, 1984. – P.24.

12Ахманова О.С., Магидова И.М. Прагматическая лингвистика, прагмалингвистика и лингвистическая прагматика // Вопросы языкознания. №3. – М., 1978. – С.46.

13 Сафаров Ш. Прагмалингвистика. – Тошкент: ЎзМЭ, 2008. – Б.69.



Download 22,88 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish