PLATON PLATONNING HAYOTI QISQACHA - Nomi: Platon Tug'ilgan kun: Miloddan avvalgi 427 yil e. Yosh: 80 yoshda O'lim sanasi: Miloddan avvalgi 347 yil e. Faoliyat: faylasuf Oilaviy ahvol: turmushga chiqmagan
TARJIMAI HOLI Antik davr insoniyat tarixidagi islohotlar va kashfiyotlar bilan to'lib-toshgan davr bo'lib, u insoniyatning keyingi rivojlanishiga jiddiy ta'sir ko'rsatdi. O‘sha yillarda olingan bilimlar fan-texnika taraqqiyoti uchun mustahkam poydevor bo‘ldi, qadimgi madaniyat esa Yevropa madaniyatining shakllanishi uchun unumdor asos bo‘ldi. Rafaelning "Afina maktabi" dagi qadimgi faylasuflar. Falsafaning asosiy tamoyillari boshqa fanlar singari antik davrda ham shakllantirilgan. , Arxitas, Platon... Bu odamlar o'z davrining taniqli jamoat arboblari, yozuvchilari, olimlari va faylasuflaridir. Ularning barchasi falsafa rivojiga hissa qo'shgan va Platon haqida ingliz mantiqi va matematigi Alfred Uaytxed hatto butun Evropa falsafasi, aslida, qadimgi yunon asarlariga izoh ekanligini ta'kidlaydi . BOLALIGI Faylasufning aynan qaysi yili tug'ilgani noma'lum. Bu miloddan avvalgi 428 yoki 427 yillarda sodir bo'lgan degan taxmin mavjud. 21 may (7 Farhelion) tug'ilgan kun hisoblanadi, bu kuni yunonlar Zevs o'g'li va titanidlar Leto - Apollonning tug'ilgan kunini nishonladilar. Shuningdek, tug'ilgan joyi haqida aniq ma'lumot yo'q. Aksariyat manbalar Afinani Platonning vatani deb atashadi, ammo boshqa variant ham bor. Unga ko‘ra, bo‘lajak faylasuf Saron ko‘rfazida joylashgan Egina orolida tug‘ilgan va Aflotun oilasi farzandlariga yaxshi ta’lim berish maqsadida Afinaga ko‘chib o‘tgan. PLATON FALSAFASI PLATONNING HAYOTI VA IJODI - PLATON (Platon) Afinalik, Aflotun (haqiqiy ismi Aristokl; mil. av. taxm. 427.27.5 — Afina — 347) — yunon faylasufi, platonizm asoschisi. Sokratttg shogirdi. Sokrat unga «Platon» (keng yelkali, keng koʻkrakli degan maʼnoni beradi) deb nom qoʻygan. Platon mashhur faylasuflar bilan yoshligidan mulo-qotda boʻlib, ulardan taʼlim oldi. Geraklit, Parmenid, Demokrit va b. faylasuflarning asarlarini oʻrgandi. Mil. av. 380-y. larda Afina yaqinidagi Akademiya nomli bir bogʻni sotib oladi (bu nom shu yerlik afsonaviy qahramon Akadem sharafiga berilgan) va bu bogʻda oʻzining Platon akademiyasi deb atalgan falsafiy maktabini tashkil etadi. Akademiya Afinada deyarli 1000-y. faoliyat koʻrsatadi. Unda Aristotel ham oʻqigan. Akademiyada faqat falsafadan emas, geom., astronomiya, geogr., zool. va botanikadan ham taʼlim berilar edi. Biroq siyosiy taʼlim markaziy oʻrinda edi. Taʼlim maʼruzalar, munozaralar va suhbatlarga asoslanardi. Har kuni gimnastika mashgʻulotlari oʻtkazilardi.
Do'stlaringiz bilan baham: |