Plastik anatomiya (amaliy mashg’ulotlar) : ' Öliy-Q’jquv yurtlari ucbun o’quv qb’llanma

UMURTQANI TO ’G ’RILOVChI MUSKUL
28 rasm
Umurtaa pog’onasini tiklovchi muskullar eng kuchli muskul, umurtqa 
pog’onasining ikki yonbosh qismini to’ldirib turadi. Muskul dumg’azaning orqa 
sathidan, bel umurtqasining ko’ndalang o’siqlaridan, yonbosh suyagining tashqi 
qirrasidan va ko’krak - bel fastsiyasidan boshlanib, yuqoriga ko’tarilib ensa suyagiga 
etib boradi. Bu muskul orqaning yuza muskuli ostida yotadi va bir necha qismga 
boMinadi: a) Yonbosh qovurg’a muskuli. Bu muskul esa uch qismdan iborat (bel, 
ko’krak va bo’yin) b) Uzun muskul medial holatda joylashgan. v) Ko’ndalang qirrali 
muskul uch xil muskuldan iborat (yarim o ’tkir qirrali o ’siq muskul, ko’p tarmoqli va 
buruvchi muskullari) g) Boshning orqa, katta va kichik to’g’ri va yuqori qiyshiq 
muskullari 2-1 bo’yin umurtqalar qirra o’sig’idan boshlanib ensa suyagining pastki 
g’adir-budir chizig’iga yopishadi.
Belning to’rtburchak muskuli 
Ko’krak bo’limi umurtqasining 
qiltig’simon o’simtasi 
Ko’ndalang o’simta 
So’rg’ichsimon o’simta 
Uzun muskul 
Qiltig’simon muskul 
Umurtqa-tos bog’lamli muskuli
1.
2.
3.
4.
5.
6
. 
7.
43

---

O R Q A MLISKULLARI
29 rasm
1. Orqaning past qismidagi tishsimon muskul
2. Orqaning tepa qismidagi tishsimon muskul
3. Bo’yinning bog’ichli muskuli
4. Kurakni ko’taruvchi muskul
5. Kichik rombsimon muskul
6. Katta rombsimon muskul
7. Kurak qiltig’ining asosi
8. Ko’krak bo’limi umurtqasining qiltig’simon o’simtasi
9. Umurtqani to’g’rilovchi muskul
O rqa fastsiyasi. O rqada yuza va ko’krak - bel fastsiyalari m avjud. Teri ostida 
joylashgan orqaning yuza fastsiyasi trepatsiyasim on va orqaning serbar muskullarini 
ustini o’raydi. Ko’krak - bel fastsiyasi esa qalin bo’lib ikki yaraqli. Yuza varag’i
44

---

um urtqa pog’onasini tiklovchi m uskulini ustki tom onidan o ’tib, bel um urtqalarining 
o'tkir qirrali o ’siqlari va yonbosh suyagining qirrasiga yopishadi.