PhD. Samatov A. A

Sertifikatlashtirishda qo‘llaniladigan asosiy atamalar
"sertifikatlashtirish milliy tizimi" - davlat mikyosida amal kiladigan, sertifikatlashtirish o‘tkazishda o‘z tartib va boshkaruv koidalariga ega bo‘lgan tizim;
"maxsulotlarni sertifikatlashtirish" (matnda bundan keyin "sertifikatlashtirish" deb yuritiladi) - maxsulotlarning belgilangan talablarga muvofikligini tasdiklashga oid faoliyat;
"muvofiklik sertifikati" - sertifikatlangan maxsulotning belgilangan talablarga muvofikligini tasdiklash uchun sertifikatlashtirish tizimi koidalariga binoan berilgan xujjat;
"muvofiklik belgisi" - muayyan maxsulot yoxud xizmat anik standartga yoki boshka normativ xujjatga mos ekanligini ko‘rsatish uchun maxsulotga yoxud ko‘rsatilgan xizmatga doir xujjatga ko‘yiladigan, belgilangan tartibda ro‘yxatga olingan belgi;
"bir turdagi maxsulotlarni (ishlarni, xizmatlarni) sertifikatlashtirish tizimi" - ayni bir xil standartlar va koidalar ko‘llaniladigan muayyan maxsulotlar, ishlar yoki xizmatlarga taallukli sertifikatlashtirish tizimi;
"sinov laboratoriyasini akkreditatsiya kilish" - sinov laboratoriyasining (markazining) muayyan maxsulot sinovini yoki muayyan sinov turini amalga oshirishga doir vakolatlarining rasmiy e’tirofi;
"sifat bo‘yicha ekspert-auditor" - konun xujjatlarida belgilangan tartibda akkreditatsiya kilingan, sertifikatlashtirish, akkreditatsiya kilish va tekshirish soxasidagi ishlarni olib borish uchun tegishli malakasi bo‘lgan mutaxassis; (O‘zR 31.08.2000 y. 125-II-son Konuni taxriridagi xat boshi)
"sertifikatlashtirish soxasidagi tekshiruv organi" - belgilangan tartibda akkreditatsiya kilingan, sertifikatlangan maxsulot va sifatni boshkarish tizimini baxolashni sertifikatlashtirish organlari topshirigiga binoan amalga oshiruvchi organ; (O‘zR 31.08.2000 y. 125-II-son Konuni taxriridagi xat boshi)
"nazorat yo‘sinidagi tekshiruv" - belgilangan talablarga muvofikligini sertifikatlashtirish va akkreditatsiya kilish chogida tasdiklash maksadida sertifikatlangan maxsulot, sifatni boshkarish tizimini yoki ishlab chikarishni, sertifikatlashtirish organlari, sinov laboratoriyalari (markazlari) faoliyatini takroriy baxolash taomili. (O‘zR 31.08.2000 y. 125-II-son Konuni taxriridagi xat boshi)
bolalarbop ozik-ovkat maxsulotlari - bolalar organizmining (uch yoshgacha) fiziologik xususiyatlariga javob beradigan maxsus ozik-ovkat maxsulotlari;
gigiena sertifikati - ozik-ovkat maxsuloti, texnologiya, uskuna va boshka jarayonlar amaldagi sanitariya normalari va koidalariga mos ekanligini tasdiklaydigan xujjat;
ovkatga ko‘shiladigan biologik faol ko‘shimchalar - ozik-ovkat xom ashyosini kayta ishlash yo‘li bilan yoki sun’iy usulda xosil kilingan xamda bevosita ovkat bilan birga iste’mol kilishga yoki ozik-ovkat maxsulotlari tarkibiga ko‘shishga mo‘ljallangan tabiiy yoxud tabiiyga aynan o‘xshaydigan biologik faol moddalarning konsentratlari;
ozik-ovkatlar - ozik-ovkat xom ashyosidan tayyorlangan xamda natural yoki kayta ishlangan xolida iste’mol kilinadigan maxsulotlar;
ozik-ovkat maxsuloti - ozik-ovkat xom ashyosi (shu jumladan etil spirti), ozik-ovkatlar (shu jumladan alkogolli ichimliklar) va ularning tarkibiy kismlari, ozik-ovkat xom ashyosi va ozik-ovkatlarga tegib turadigan moddalar, materiallar yordamchi va kadoklash materiallari xamda ulardan tayyorlangan buyumlar bilan birga;
ozik-ovkat maxsuloti muomalasi - ozik-ovkat maxsulotini ishlab chikarish, tayyorlash, xarid kilish, kayta ishlash, etkazib berish, saklash, tashish va realizatsiya kilish bilan boglik faoliyat;
ozik-ovkat maxsulotini realizatsiya kilish - ozik-ovkat maxsulotini ma’lum shartlar bilan sotish, etkazib berish va topshirishning boshka shakllari;
ozik-ovkat maxsulotining sifati - ozik-ovkat maxsulotining iste’mol xossalarini belgilab beradigan va uning odamlar xayoti va sogligi uchun xavfsizligini ta’minlaydigan mezonlar majmui;
ozik-ovkat maxsulotining xavfsizligi - ozik-ovkat maxsulo tining sanitariya, veterinariya, fitosanitariya normalari va koidalariga mosligi;
ozik-ovkat xom ashyosi - ozik-ovkatlar ishlab chikarish uchun foydalaniladigan o‘simlik, xayvonot, mikrobiologiya, shuningdek minerallar ob’ektlari, suv;
ozik-ovkatlarni xamda ozik-ovkat xom ashyosini takkoslash ozik-ovkatlar xamda ozik-ovkat xom ashyosi anik turdagi va nomdagi maxsulotga doir normativ va (yoki) texnikaviy xujjatda belgilab ko‘yilgan muxim mezonlarga mos kelishini aniklash;
ozik-ovkat maxsulotining yaroklilik muddati (foydalanish muddati) - bu muddat davomida ozik-ovkat maxsulotini saklash,
tashish, realizatsiya kilish chogida xavfsizlik normalari va koidalari talablariga rioya etilgan takdirda u foydalanishga yarokli bo‘lib turadi, bu muddat tamom bo‘lganidan keyin esa maxsulot odamlar xayoti va salomatligi uchun xavfli bo‘lib kolishi mumkin;
ozik-ovkat maxsulotini kalbakilashtirish - ozik-ovkat xom ashyosining xamda ozik-ovkatlarning xossalari va mezonlarini ataylab o‘zgartirish yoki ularni almashtirib ko‘yish;
ozik-ovkat ko‘shimchalari - ozik-ovkatlarga belgilangan xos salarni baxsh etish va (yoki) ularni saklab kolish maksadida ataylab ko‘shiladigan tabiiy xoldagi yoki sintez kilingan moddalar, birikmalar;
toksikologiya-gigiena ekspertizasi - ozik-ovkat maxsuloti ustida amalga oshiriladigan bir turkum laboratoriya tadkikotlari bo‘lib, ular mavjud normalar va koidalar bilan kiyoslashga mo‘ljallangan bo‘ladi;
kadoklash materiallari, yordamchi materiallar va ulardan tay yorlangan buyumlar - ozik-ovkat maxsulotini muomala jarayonida tashki ta’sirlardan ximoyalash maksadida ishlatiladigan vositalar.