Pedagogs international research journal

“PEDAGOGS” 
 international research journal ISSN: 
2181-4027
_SJIF: 
4.995
 
www.pedagoglar.uz
 
Volume-8, Issue-4, April - 2022
 
206 
Qulqi buzilg’an balalar hám o’smirler menen profilaktikalıq islerdi alip 
bariwda olardıń jas hám individual psixologiyalıq – o’zgesheliklerin esapqa alıw 
zárúr ekenligin esten shıǵarmaw kerek. Sol sebepli de hár bir o’smirge o’zine tán 
usıllar arqalı jaqınlaw qulıq buziliwinin’ aldın alıwda zárúrli esaplanadı. Bul arqalı 
o’smirlerde arnawlı bir bekkem iqtiyardiń qáliplesiwine, adamlarǵa salıstırmali
bolgan isenim seziminiń artıwına erisiw múmkin. 
Bizge belgili, oqiw, miynet jámáátleri hám hár qıylı formal emes gruppalar 
o’smirlerge unamlı tásir etiwin biykarlap bolmaydi. Biraq geyde qulıq buziliwina 
iye bolgan o’smirlerdi qayta tárbiyalaw ushın balalar lagerlerine, klublarǵa alip 
bariliwi basqa o’smirlerde qulıq buziliwinin’ kelip shıǵıwına sebep boliwi
múmkin. Sebebi lagerde yamasa klublarda qulq buziliwina iye bolgan o’smirler 
o’z unamsız minez-qulqların rawajlandırıwı hám basqalarda da onı qáliplestiriw 
múmkinshiligine iye boladilar. Sol sebepli qulıq buziliwina iye bolgan o’smirlerdi 
múmkinshiligi barınsha individual tárbiyalaw maqsetke muwapıq bolıp tabıladı 
Qulqi buzilg’an o’smirlerdi arnawlı tárbiyalıq kalonniyalarda tárbiyalanıwı 
da geyde ayırım o’smir shaxsına unamsız tásir ko’rsetiwi múmkin. Sebebi qayta 
tárbiyalaw kolonniyalarina geyde o’smir adasıp túsip qaladı hám nátiyjede pútkil 
denesi , dúnyaǵa kóz qarası nızam buzıwshılıq xulqi menen ziyanlang’an o’smirlar 
menen birge boliwg’a tuwri keledi. Bul boysiniw , dúńyaǵa kózqaras hám bekkem 
shıdamlılıq sipatları qáliplesip atırǵan taǵı bir basqa o’smirge unamsız tásir 
ko’rsetedi. Nátiyjede du’zetiw kalonniyalarinan azat bolip shiqqannan son’, ilgeri 
anıq ayıpkerlik xulqin o’zinde kórinetuǵın etpegen o’smir shaxsında qulıq buziliwi
kórinetuǵın bola baslaydı. 
Názerimizde búgingi kúnde er jetpegenler du’zetiw mákanlarına psixolog, 
pedagog qánigelerdi keńlew tartıw, olardıń usınıs hám ko’rsetpeleri tiykarında 
tárbiyalıq ilajlardı ámelge asırıw zárúriyatı kelip shıǵıp atır. 
Joqarıdagilardan kelip shıǵıp, juwmaq qılıw múmkin, qulqi buzilg’an balalar 
hám o’smirler shaxsın psixokorrekciya qılıw olar ortasinda qulıq buziliwinin’ 
aldın alıw hám oni toqtatıw barisinda zárúrli áhmiyetke iye boladı. 

---