Pedagogs international research journal

“PEDAGOGS” 
 international research journal ISSN: 
2181-4027
_SJIF: 
4.995
 
www.pedagoglar.uz
 
Volume-8, Issue-4, April - 2022
 
187 
5-SINF ONA TILI MASHG‘ULOTLARIDA O‘QUVCHILARNING 
OG‘ZAKI YOZMA NUTQINI IBORALAR ASOSIDA BOYITISH 
YO‘LLARI 
 
Masutova Shahlo Omonovna 
II bosqich magistri, BuxDu filologiya fakulteti 
Lingvistika (o’zbek tili )yo’nalishi 
[e-mail]
 
ANNOTATSIYA
Til ham, uning birliklari ham sеrqirrа mohiyatga ega. Til egasining tafakkuridа 
lisoniy birliklar o‘ziga xos rаmz sifаtidа sаqlаnаdi. Buni fonema, morfema, leksema 
yoki lisoniy qoliplar misolida ko‘rish mumkin bo‘lgani kabi frazemalar tahlilida 
ham kuzatish mumkin. O‘zbek tili va uning lug‘at tarkibi, frazeologik zaxirasi 
nihoyatda boy, rang-barang va imkoniyati cheksizligi isbot yoki sharhga muhtoj 
emas. Maktabdagi metodist-o‘qituvchilarimiz, soha vakillari o‘quvchisiga ona 
tilimizning bebaho imkoniyatlaridan o‘rinli foydalana olmoqni o‘rgatish bilan 
shug‘ullanmog‘i zarur. Ona tili ta’limi tadrisi an’analariga asoslangan holda 
umumiy o‘rta ta’lim maktablari o‘quvchilari nutqini iboralar bilan boyitish 
asoslarini ishlab chiqish bugungi kunda dolzarb muammolardan biridir.Maktabda 
ona tili ta’lim-tarbiyasini ko‘rgan yoshlarning, avvalo, og‘zaki/yozma nutqi ravon 
bo‘lmog‘i zarur. Bu mezon, tabiiyki, o‘quvchilarning nutqiy zaxirasi boy bo‘lishini 
taqozo etadi. O‘quvchilarning nutqini boyitadigan birliklar so‘z va iboralardir. Ona 
tili darslarida o’quvchilar 1- sinfdan 11- sinfgacha doimiy yangi iboralar bilan 
tanishib borishi, ularning ma’nolarini tushunishi, nutqda qo’llash malakalarini 
egallashi lozim. Iboralar o’rta maktab ta’lim tizimida maxsus mavzu sifatida 5-
sinfning leksikologiya bo’limida o’rganiladi. Darslikda “Iboralar” nomli 2ta mavzu 
berilgan. Ushbu mavzu yuqori sinflarda takrorlanmasa ham mashqlar tarkibida 

---