Pedagogika va aniq fanlar

Nazorat savollar 
1. Mehnat tarbiyasi deganda nimani tushunasiz? 
2. Qanday mehnat turlarini bilasiz? 
3. mehnat tarbiyasida yosh xususiyatlarini ahamiyati qay darajada muhim?  
4. Mutafakkirlarning mehnat tarbiyasi haqidagi qanday fikrlarini bilasiz? 
 
 
 

---

 
 
111 
 
SEMINAR MASHG’ILOTI 
4.  MAVZU: KASB-HUNARGA YO’NALTIRISHDA 
BOSHQOTIRMALARDAN FOYDALANISH 
Reja: 
1.  Ta’lim oluvchilarni kasb-hunar turlari bilan tanishtirish va 
yo’naltirish 
2.  Kasb-hunarga yo’naltirishda innovatsiyon boshqotirmalardan 
foydalansh 
Pedagogik-psixologiyaning  barcha  sohalarida  bo’lagani  kabi  taxlil  etilayotgan 
mavzuning  ham  asoschisi  va  rivojlantiruvchilari  M.G.Davletshin,  E.G’oziyev, 
N.Shodiyev,  Z.Karimova,  A.Jabborov,  J.Sotiboldiyev,  M.Ochilov,  T.G’affarova,, 
Z.K.Ismoilova, 
I.Karimov, 
E.Choriyevlardir. 
Pedagogik-psixalogik 
tuzim 
tavsiyalarini  ishlab  chiqishda  ularning  ilmiy-ommaviy  ishlariga  suyandik.  Unga 
muvofiq  ta’lim  oluvchilarnining  o’quvchilarining  kasbga  qiziqishlari  samarali 
bo’lish uchun quyidagilar talab etiladi: 
1.  O’quvchilarda kasbga qiziqishni bosqichma-bosqich o’stirib borish.  
2.  Ularni bosqichma-bosqich kasb haqidagi bilimlarga ega qilish.  
3.  Aniq  tasavvur  etuvchi  kasbiy  faoliyati  haqida  o’simirlarda  dastlabki  kasb 
ko’nikmasi  hosil  qilish,  bu  ko’nikmaning  o’smir  psixalogik  rivojlanishiga 
mos bo’lishini ta’minlash. 
“Men  kim  bo’lishni  istayman?”,”Men  mexanizatorlik  kasbiga  qanday 
munosabatdaman?”, “Mexanizator bo’lish osonmi?”,”Mening kelajakdagi kasbim” 
mavusidagi insho,bayon kabi yozma ishlarini sinchiklab o’rganib chiqdik. Yozma 
ishlar  yozdirishdan  oldin  o’quvchilarga  ularning  mexanizatorlik  kasbidan  qay 
darajada  xabardorligi,  bu  kasbning  o’ziga  xos  qiyinchiliklari  mexanizatorlikning 
texnik-psixalogik  talablari  haqidagi  tasavvurlarini  aniqlovchi  savollar  berildi. 
Tajribamiz  davomida  tuzgan  mexanizatorning  psixo-fiziologik  sifatlarini 
ifodalovchi  professiogramma  kasb  tanlash  bu  kasbga  yo’naltirish  ishlarini 
bajarishda  yordam  beradi.  Nihoyat,  yuqori  sinf  o’quvchilarini  mexanizatorlik 
kasbga yo’naltiruvchi maxsus tajribalar o’tkazildi. 
O’rganilayotgan  fan  asoslari,  mehnat  ta’limi  va  sinfdan  tashqari  ishlari 
vositasida  o’quvchilarni  kasbga  qaratilagan  tadbirlar.  Maktab  o’quvchilarining 
o’quv  tarbiya  maydonlarida,  maktablar  aro  o’quv  ishlab  chiqarish  brigadalarida, 
shaxsan  o’z  mehnatlari  bilan  ishtirok  etishlariga  yo’naltirilgan  tadbirlar. 
O’quvchilarning 
mexanizatorlik 
kasbiga 
ijobiy 
kasbini 
munosabatani 
shakillantiruvchi  tadbirlar.  Kasbga  yo’naltirish  asosini  ishchi  kuchlaridan 
omilkorona  foydalanish,  sog’liqni  saqlas,insonning  mehnat  va  ijodiy  qobilyatini 

---

 
 
112 
 
o’stirish,  kasbiy  mehnat  jarayonida  shaxsning  har  tomonlama  rivojlanishini 
ta’minlash, hamda kishining o’z 
kasbini ongli ravishta
, o’z manaviy ehtiyoji talabi 
bilan  tanlashiga  erishishi  kabi  muhim  omillar  tashkil  etadi  .  Tarbiya  jarayonida 
o’quvchining  qobilyatlari,  bu  qobiliyyatlarning  rifojlanish  bosqichlari,  u  yoki  bu 
kasb haqida muayyan malumotga ega bo’lish, bolalar psixologiyasini xisobga olish 
talab  etiladi.  Kasbga  yo’naltirish  ishlarining  tarixan  shakillanganbosqichlari 
asosida biz tomonimizdan bu tizimining uch unsulda aniqlandi: 
1. Tashkiliy-texnik. 
2. Tibbiy-psixologik. 
3. Pedagogik-psixologik.