“Педагогика назарияси” ва “Педагогика тарихи” фанларини ўқитиш бўйича ўқув-методик мажмуа

 
613.
 
 Қандай қараш ижтимоий-сиёсий дунёқараш деб аталади? 
Кишиларнинг объектив мавжуд бўлган сиёсий ҳаётга нисбатан сиёсий 
қарашлари, сиёсий фаолиятга нисбатан муносабатларининг умумлаштирилган 
тизими ижтимоий-сиёсий дунёқараш деб аталади. 
 
614.
 
 Фалсафий дунёқарашнинг ўзига хослиги нимада? 
Фалсафий дунёқараш – табиий ва ижтимоий борлиқни назарий қабул 
қилишга, шахснинг борлиққа нисбатан фалсафий муносабатига асосланган 
дунёқараш. “Фалсафа” тушунчасининг ўзи (қадимги грек тилидан таржима 
қилинганда “φιλία” – муҳаббат, интилиш, иштиёқ, “σοφία” – донишмандлик, 
сўзма-сўз таржима қилинганда эса “φιλοσοφία”) “донишмандликка интиламан” 
маъносини англатади. 
 
615.
 
 Эстетик дунёқараш нималарга асосланади? 
Эстетик дунёқараш табиий ва ижтимоий борлиққа эстетик қадриятлар – 
гўзаллик, хунуклик, кулгули, фожиавий ва бошқалар асосида ёндашишга 

---

114 
асосланади. 
 
616.
 
Илмий дунёқараш нима? 
Илмий дунёқараш – илмий методлар ёрдамида кўп бор текшириш, умумий 
ҳолда инсоният тажрибаси билан тасдиқланиш қонунларига таянувчи 
дунёқараш.
 
617.
 
 Илмий дунёқараш қандай шаклланади? 
Илмий дунёқараш узлуксиз, изчил равишда инсоният томонидан 
орттирилган, мавжуд илмий билимларни пухта ўзлаштириш, ҳаётий тажриба 
орттириш асосида шаклланади.
 
618.
 
 Шахснинг илмий дунёқарашга эга бўлиши муайян аҳамият касб 
этадими? 
Албатта, шахснинг илмий дунёқарашга эга бўлиши, илмий билимларни 
ўзлаштириб бориши катта аҳамият касб этади. Бунинг натижасида шахс: 
1)
табиат, жамиятда рўй бераётган воқеа, ҳодисалар моҳиятини тўғри 
талқин эта олади; 
2)
ўзига ва атрофдагиларга нисбатан оқилона муносабатда бўлади; 
3)
ҳеч қачон далиллар билан исботланмаган воқелик, ҳодисаларни ҳақиқат 
сифатида қабул қилмайди; 
4)
илмий дунёқарашга эгалик шахсда мустақил фикрлаш қобилиятини 
ривожлантиради;
5)
замонавий шароитда инсон онгини бошқариш илинжида юрган турли 
оқимлар, уларнинг миссионерлик фаолиятлари таъсирига, мистик ғояларга 
берилмайди; 
6)
шахсий ҳаётида, шунингдек, ижтимоий жамиятда рўй бераётган 
ўзгаришларнинг муайян қонуниятларга асосланишига ишонади ва уларни 
табиий қабул қилади; 
7)
ўзининг ва жамият ҳаётида содир бўлаётган салбий ҳодисаларни 
ўткинчи сифатида қабул қилади, келажакка ишонч билан қарайди.