Pedagogika, innovatsiya, integratsiya


O'QITISHNING  INDUKTIV VA DEDUKTIV M ETODLARI



Download 7,45 Mb.
Pdf ko'rish
bet63/320
Sana30.12.2021
Hajmi7,45 Mb.
#90075
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   320
Bog'liq
Boshlang`ich ta`limda pedagogika innovatsiya integratsiya o`quv qollanma

O'QITISHNING  INDUKTIV VA DEDUKTIV M ETODLARI
0 ‘qitishning  induktiv  va  deduktiv  m etodlari  -   o ‘quv  m ateriali 
m azm uriining xarakteri va m antiqini yoritish  usulidir.
0 ‘qitishning  induktiv  m etodi  -  
0 ‘qituvchi  va  o ‘quvchining  turli 
variantlardagi  faoliyatidir.  B unda  o ‘qituvchi  a w a l  dalillarni  tushuntiradi, 
tajribalam i,  k o ‘rsatm ali  q o ‘llanm alarni  nam oyish  qiladi,  um um lashtirish 
va  tushunchalarni  ta ’riflash  b o ‘yicha  m ashqlar  bajarishni  tashkil  etadi. 
0 ‘quvchilar  oldin  xususiy  faktlam i  o ‘zlashtiradilar,  keyin  xulosalar 
chiqaradilar va o ‘quv m aterialini um um lashtiradilar. Yoki 
0 ‘quvchilar oldiga 
xususiy qoidalardan um um iy xulosalargacha m ustaqil m ushohada yuritishni 
talab  qiladigan  m uam m oli  topshiriqlar  q o ‘yi!adi.  0 ‘quvchilar  esa  dalillar 
ustida  m ustaqil  holda  fikrlaydilar  va  tegishlicha  xu losalar  chiqaradilar 
ham da um um lashtirish  qiladilar.
D eduktiv  m etod  -   o 'q itu v ch in in g   avval  um um iy  qoidalarni,  ta ’riflarni 
aytishi,  keyin  asta-sekin  xususiy  hollarni,  m uayyan  vazifalarni  keltirib 
chiqarish  usulidir.  B unda  o ‘quvchilar  um um iy  qoidalarni  idrok  etadilar, 
form ulalam i  o ‘zlashtiradilar,  keyin  esa  ulardan  kelib  chiqadigan  natijalarni 
egallaydilar.
A gar m ana shu m etodlar taqqoslansa, o ‘quvchilar m a’lum m ushohadalami 
keltirib  chiqaradigan  faktlar  va  materialni  o ‘zlashtirishlariga  k o ‘ra  induktiv 
metod  foydaliroqdir.  Masalan,  o ‘qituvchi  matematik  masalaning  yechimini 
yoritadi, keyin o ‘quvchilarga ana shu xildagi masalani m ustaqil holda yechishni 
tavsiya qiladi,  lekin  bunda fikrlash tez rivojlanmaydi va materialni  o ‘rganishga 
ko ‘p vaqt  ketadi.  Deduktiv m etod  materialni tezroq  o ‘tishga yordam   beradi  va 
bunda maivhum fikrlash  faolroq  rivojlanadi.  0 ‘qitishning  induktiv va deduktiv 
metodlarida  uning  o g ‘zaki,  k o ‘rsatmali  va  amaliy  metodlari,  shuningdek, 
reproduktiv yoki muamm oli izlanish metodi  ham q o ‘llaniladi.
T a’lim ning  reproduktiv  xarakteri,  asosan,  o ‘quvchiiarning  ijodiy 
faoliyatidir.  F ikrlashning  xarakteri  -   o ‘qituvchi  bergan  o ‘quv  axborotini
92


faolroq idrok etish va eslab qolish,  o ‘qitishning og‘zaki, ko‘rsatmali va amaliy 
metodlaridan  hamda  usullaridan  foydalanmay,  mazkur  metodlami  q o ‘llab 
bo‘lmaydi.  Reproduktiv  metodda  o ‘qituvchi  faktlami,  isbotlami,  tushunchalar 
ta’rifini to ‘la bayon qiladi, asosiy masalaga alohida e ’tibor beradi.
0 ‘qitishning  reproduktiv  m etodida  k o ‘rsatm alilik  ham   qoMlaniladi. 
R eproduktiv  y o ‘sindagi  am aliy  ishlar  o ‘quvchiIam ing  nam una  bo‘yicha 
ilgari  yoki  endigina  o ‘zlashtirilgan  bilim larni  q o ‘llashi  bilan  farqlanadi. 
A m m o bunday ishlarda bilim larni m ustaqil holda boyitish am alga oshm aydi. 
0 ‘qitishning m uam m oli-izlanish  m etodi m uam m oli t a ’lim da qoMlaniladi.

Download 7,45 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   320




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish