Pedagogika fakulteti pedagogika kafedrasi

Tarbiya va uning mohiyati bo’yicha blits-so’rov:

1. 
   Tarbiya-ijtimoiy hodisa sifatida nima?
   
2. 
   Tarbiya-pedagogik hodisa sifatida nima?
   
3. 
   Tor va keng ma‘nolardagi tarbiya nima?
   
4. 
   O‘z-o‘zini tarbiyalash nima?
   
5. 
   Tarbiya nazariyasi nima?
   
6. 
   Tarbiya jarayoni nima?
   
7. 
   Tarbiyadan ko‘zlangan maqsad nima?
   
8. 
   Tarbiyaning umumiy vazifalari nimalardan iborat?
   
9. 
   Tarbiyaning pedagogik jarayondagi vazifalari nimalardan iborat?
   
10. 
    Uzluksiz milliy-ma‘naviy tarbiya nima?
    

15-Mavzu:Tarbiya fani manba’lari
Reja:
1.O‘zbek pedagogikasi tarixida tarbiyaga oid yondashuvlar.
2.Jahon xalqlari pedagogikasida tarbiya masalalari.
3.Tarbiya fanining ilmiy-tadqiqot metodlari.
Tayanch tushunchalar:Tarbiya, fan, manba, pedagogika, tarix, yondashuv, jahon, xalqlar, masala, bilim, tadqiqot, metod, ko‘nikma.
O’zbek pedagogikasi tarixida tarbiyaga oid yondashuvlar.
Mustaqil O`zbekiston milliy maktabida yoshlarni komil inson qilib shakllantirish o`z ichiga tubandagilarni oladi:
1. Yuqori aqliy madaniyat, malakali ijodiy mehnat qila olish qobiliyati. 2. Shaxsning ijtimoiy yetukligi. 3. Faol hayotiy yo`l tutish. 4. Ma’naviy fazilatga ega bo`lish. 5. Yuqori darajali estetik madaniyat. 6. Mukammal jismoniy kamolatga erishish. Har qanday jarayon muayyan natijaga erishishga qaratilgan qonuniy va izchil harakatlar majmuasidan iborat bo`ladi. Tarbiya jarayoni natijasi har tomonlama va uyg‘un kamol topgan, yangi mustaqil o`zbekiston ravnaqini ta’minlaydigan komil insonni shakllantirishdan iborat. Bu jarayon ikki tomonlama bo`lib, uyushtirish, rahbarlik va tarbiyalanuvchining faolligini talab etadi. Bu jarayonda o`qituvchi yetakchi-chunki u tarbiya maqsadlarini amalga oshirish faktorini ishlab chiqadi, tarbiya shakllari, metod va usullarini asosli tarzda tanlab oladi va tadbiq etadi.
Tarbiya mohiyati-muayyan voqea rivojlanishining asosiy belgilari va tendensiyalarini belgilovchi chuqur aloqalarni, ichki munosabatlarini aks ettiradi.
1.Shaxs tarbiyaning qonuniy natijasi sifatida yaxlit mavjudotdan iborat. Tarbiya jarayonida bolaning shaxsiyati ayrim-ayrim emas, yaxlit kompleks shaklida rivojlanadi. Bola o`qib rivojlanib borgan sari tarbiya vazifalari murakkablashib, chuqurlashib, tabaqalashib boradi.
2.Tarbiya komponentlari o`zaro aloqada bo`lib, maqsad, vazifa, tarbiya mazmuni, shakllari va metodlari mushtarakligi bilan shakllantirilishi kerak.
3.Tarbiya jarayoni ob’yektiv ravishda aqliy, axloqiy, mehnat, estetik va jismoniy tarbiya birligini, o`quvchilarning ongi, xulq- atvori va faoliyati birligini, tarbiya jarayonini tashkil etishning individual, gruppali va ommaviy shakllari qo`shib olib borishini ta’minlaydigan pedagogik tizimni vujudga keltirishni va bu tizimning amal qilishini talab etadi.
4.Tarbiya jarayoni shaxsning sotsial qadrli vazifalarini shakllantirishga, uning dunyoga-jamiyat, odamlar va o`ziga nisbatan munosabati doirasini vujudga keltirishga va kengaytirishga qaratilgandir.
5.Tarbiya ko`p faktorlik xarakter ega. Bola shaxsi qaror topishida maktab, oila, jamoatchilik, mahalla, sotsial muhit va turli vaziyatlar xilma-xil, bevosita va bilvosita ta`sir ko`rsatadi. Bolani hamma narsa tarbiyalaydi.
6.Tarbiya uzoq davom etadigan va uzluksiz jarayon bo`lib, kishining umri oxirigacha davom etadi.
7.Tarbiya jarayoni natijalari odatda bir xil bo`lmaydi. Bu narsa ko`pgina sabablarga, o`quvchilarning individual-tipalogik tafovutlariga, ularning ma’naviy tajribasiga, shaxsiy pozitsiyasiga bog‘liq.