Pedagogika 017, 4-son Bosh muharrir

Медянцева С. Г., Кавкаева Н. В.
Экономическая культура студентов в условиях рыночной 
экономики // Знание, понимание, умение. 2005. – № 4. – С. 74-79. 

---

PEDAGOGIKA 
2017, 4-son
 
 
25 
О‘z navbatida, iqtisodiy ta’lim talabalarda tizimlashtirilgan iqtisodiy bilim, 
qobiliyat va kо‘nikmalarni о‘zlashtirish, prinsiplarni shakllantirish va ularni amaliy 
qо‘llash, samarali iqtisodiy faoliyat sharti sifatida iqtisodiy tafakkurni 
rivojlantirishga imkon yaratish jarayoni va natijasini bildiradi.
Mamlakatimiz talaba-yoshlarida iqtisodiy madaniyatni shakllantirish 
vazifasi ta’lim muassasasiga yuklanadi. Shuning uchun, oliy ta’lim tizimi jamiyatni 
rivojlantiruvchi muhim ma’naviy-ma’rifiy chora-tadbirlarni muvofiqlashtirib 
borishi, talabalarga iqtisodiy sohadagi ijtimoiy qadriyatlarni tushunish, amalda 
bо‘lgan qonunlarning mazmun-mohiyati, ularning jamiyat va alohida inson 
hayotidagi ahamiyatini anglashga yordam berishi kerak. Yoshlarda iqtisodiy 
madaniyatni shakllantirishdagi muhim masala yangi ijtimoiy-iqtisodiy sharoitda 
samarali pedagogik faoliyatni tashkil etish, bu jarayondagi oliy ta’lim muassasalari 
rolini kuchaytirishdir.
О‘zbekistonda yuz bergan ijtimoiy yangilanishlar shaxs ongida murakkab 
psixologik jarayonlarni keltirib chiqaradi. Bu mehnat motivatsiyasiga shaxsiy 
vaziyatni baholashga ta’sir etadi, shuning uchun bu vaziyatlarni asoslashga 
yо‘naltirilgan turli kо‘rinishda bilim va qobiliyatlar, qо‘shimcha pedagogik 
vositalar zarur, ular yordamida talabalar kо‘nikmalarni mustaqil egallashga 
harakat qiladi va alternativ variantlar qatoridan maqbul yechimni tanlay oladi.
Hozirgi paytda maktab ta’limi davridayoq iqtisodiy ta’lim zarurligi
N. I. Gorodetskaya, M. Sh. Kadirov, A. P. Kazakov, N. V. Mixalkovich,
A. A. Xarunjev, Y. Charushina, B. P. Shemyakin va boshqa olimlarning ishlarida 
yaqqol aks etgan.
Oliy ta’lim muassasalarida ijtimoiy fanlardan biri bo‘lmish iqtisodni о‘qitish 
hozirgi paytda milliy uzluksiz ta’lim tizimining ajralmas elementi hisoblanadi. 
Iqtisodiy ta’lim zarurati respublika oliy ta’lim muassasalarida mamlakat 
fuqarolarini ular ishtirok etayotgan iqtisodiy jarayonlarni tо‘g‘ri baholashga 
layoqatli etib tarbiyalash talabidan kelib chiqqan holda belgilanadi.
Iqtisodiy bilim asosisiz zamonaviy jamiyatda kо‘p qirrali iqtisodiy, ijtimoiy, 
texnik, siyosiy, tabiiy omillarning о‘zaro ta’siri natijasi sifatida namoyon bо‘luvchi 
xarakterni kо‘rsatish mumkin emas va buni talabalar kundalik hayotida о‘z-
о‘zidan tushuna olmaydi. Hozirgi vaqtda ta’lim tizimi iqtisodiy bilim asoslarini 
о‘qitadi, biroq tom ma’nodagi iqtisodiy madaniyatni shakllantirishni tо‘laqonli 
ta’minlamaydi, boshqacha aytganda, u asosiy vazifa — hayotning muhim amaliy 
vaziyatlarida yoshlarni tо‘g‘ri yechim qabul qilishdagi xatoliklardan saqlanishga 
о‘rgatmaydi.

---