Pedagogika 017, 3-son Bosh muharrir

PEDAGOGIKA 
2017, 3-son
 
 
120 
mehnat bozorida ehtiyoj, shu kasbni egallagan shaxslarning kasbiy rivojlanish 
istiqbollarini ishlab chiqishga asosnoma beradi. 
Amaliy bosqichda standart kurslardan foydalanish imkoniyatlari 
о‘rganiladi. Keyin zaruratga kо‘ra, yangi ta’lim kurslari ishlab chiqiladi. 
Germaniyada о‘rta bо‘g‘in texnik ziyolilarning (texniklar, ustalar va b.) 
asosiy qismining tayyorgarligi kasbiy bilim yurtlarida amalga oshiriladi. Bilim 
yurtlariga asosiy maktabni (5,8,9-sinf) tamomlagan, 3 yil davomida kasbiy 
ta’limning dual tizimini (ishlab chiqarishda shogirdlik, kasbiy maktablar) о‘tagan 
yoki maxsus maktabda ishchi malakasi (kvalifikatsiyasi)ni egallagan, albatta, 
avvalgi ta’lim kunduzgi shaklda bо‘lganida, bir yildan ikki yilgacha yо‘nalishi 
bо‘yicha amaliy ish tajribasiga ega bо‘lganlar qabul qilinadi. Natijada, uzluksiz 
kasbiy-amaliy tayyorgarlikning umumiy hajmi, kasbiy bilim yurti ta’limini ham 
qо‘shganda, 5,5 - 6,5 yilga teng bо‘ladi. Yoshlarni oliy kasbiy bilim yurtlariga 
(amaliy yо‘naltirilgan muhandis kadrlar tayyorlash) kirishga tayyorlash uchun 
dual tizim yoki qо‘shimcha kasbiy maktablardan keyin о‘qitish bir-ikki yil 
muddatli maxsus о‘quv yurtlari – kasbiy obermaktablar mavjud. Bunda ishlab 
chiqarishda bir yillik amaliy ish tajribasi talab qilinadi. Natijada, ishchi kasblarga 
о‘rgatishning umumiy vaqti oliy kasbiy bilim yurtlarini hisobga olmaganda 6-7 
yilga teng bо‘ladi. 
Shunday qilib, xorijiy mamlakatlarda kasbiy ta’limning yо‘nalganligi tahlili 
shuni kо‘rsatadiki, ularning kо‘pchiligida yoshlarning kasbiy tayyorgarligini ishlab 
chiqarish bilan uzviy bog‘lash asosida ishchi kuchining sifatini takomillashtirish 
g‘oyasiga katta e’tibor bilan qaraladi. Bu mamlakatlar tajribasi, shubhasiz, 
о‘rganilishi va mamlakatimizda kasb ta’limi jarayoni tizimini ishlab chiqarish va 
tarmoqlararo integratsiyalashni amalga oshirishning asosiy yо‘nalishlarini 
takomillashtirishda qо‘llash imkonini kengaytirishda foydalanish mumkin 
bо‘ladi
1
. 
1