Pedagogik psixologiya

5. Tashkilotchilik qobiliyati bu birinchidan, o’quvchilar jamoasini uyushtira bilish, bunda jamoani jipslashtira olish va ikkinchidan, o’zining shaxsiy ishini tug`ri tashkil qila olish qobiliyatidir. O’quvchilar o’z o’qituvchilari Haqyada turlicha fikrda bo’ladilar. Jumladan, ayrim ukuvchilar:

«Biz Azim akani juda yaxshi ko’ramiz. Ular sinfimizda bir vaqtning ichida, juda tezlik bilan ishchanlik kayfiyatini uyushtirib, barchamizning o’zining puxtaligi, ozodaligi, epchilligi va tadbirkorligi bilan Hayratda qoldiradilar» dyesalar, ayrim o’quvchilar: «Sobir akamlar bizning ixlosimizni qaytarib, hafsalamizni bir pul qiladilar, Ular ko’p ishga urinadilar-u, ammo birortasini ham oHiriga yetkazmaydi» dyeydilar.

Ba'zan ayrim o’quvchilarning o’z o’qituvchisi haqida: «Nodira opamlar biz bilan xuddi ona tovuqdek ovora bo’ladilar. Agar biz sho’xlik qila boshlasak, ular o’zlarini ko’rmaslikka, payqamaslikka solardilar. Ajoyib ayol edi-yu ammo uning darsida hech kim hech narsa qilmas edi-da...» degan fikrlarni Ham eshitish mumkin.

O’qituvchining o’z ishini tashkil qila bilishi deganda, uning o’z ishini to’g`ri REJAlashtirib, uni nazorag qila olishi nazarda tutiladi. Tajribali o’qituvchilarda vaqtga nisbatan o’ziga xos syezuvchanlik - ishni vaqt buyicha to’g`ri taqsimlab, mo’ljallangan vaktdan tug`ri foydalana olish ko’nikmasi paydo bo’ladi. Dars davomida, albatga, ko’p hollarda vaqtni byeHuda yo’qotish ham mumkin. Ayokin bu yo’qolgan dars rejasini to’zatish zaruriyati to’zilgan hollarda bo’lishi mumkin, Tajribali o’qituvchilar vaqtni syoza bilishini o’rganish uchun dars rejasini yoki matnda vaqtni nazorat qilish uchun belgilar olib borishni tavsiya etadilar, Jumladan: darsning 10, 20, 30 va boshqa daqiqalari davomida mabodo ko’zda tutilmagan vaqt ortib qolgan takdirda foydalanish uchun qanday qo’shimcha materiallarn tayyorlash yoki vaqt yetmay qolgan taqdirda qanday materialni keyingi darsga qoldirish mumkinligi Haqida maslahat beradilar.