Педагогик компетентликнинг тузилиши ва мазмуни

Товуш кучи – нутқ ҳосил қилувчи органлар фаолияти асосида 
ҳосил бўлган товушнинг қуввати 
Товуш пардози – нутқ ҳосил қилувчи органлар фаолияти асосида 
ҳосил бўлган товушнинг сайқали, безаги
Товуш – чиқарилган ҳавони хиқилдоқдан ўтиш пайтида овоз 
пардаларнинг тебраниши натижасида вужудга келадиган 
ҳодиса, садо, сас 
Фикрлаш маданияти – педагогнинг мавжуд педагогик 
вазиятларни инобатга ола билиши, уларнинг моҳиятидан 
102

---

келиб чиққан ҳолда тўғри қарорлар қабул қилиши ва уларни 
амалиѐтга самарали татбиқ эта олишини ифодаловчи сифат
Шахсий компетентлик – изчил равишда касбий ўсишга эришиш, 
малака даражасини ошириб бориш, касбий фаолиятда ўз 
ички имкониятларини намоѐн қилиш 
Экстралингвистик тизим (ингл. “exterior” – “ташқарида”, нем. 
“linguistik” – “тил”) – гапираѐтган шахснинг ижтимоий 
вазифалари билан бевосита боғлиқ ҳолда нутқнинг ташкил 
этилиши (нутқий танаффуслар, кулгу, йўталиш, нафас олиш, 
йиғлаш, тутилиш ва б.)ни ифодаловчи тизим 
Эктремал компетентлик – фавқулотда вазиятлар (табиий 
офатлар, технологик жараѐн ишдан чиққан)да, педагогик 
низолар юзага келганда оқилона қарор қабул қилиш, тўғри 
ҳаракатланиш малакасига эгалик 
Ўзини ўзи баҳолаш (ЎЎБ) – шахснинг ўз-ўзини таҳлил қилиши 
орқали ўзига баҳо бериши
Ўз-ўзини ривожлантириш – шахснинг ўзида касбий тажриба, 
малака ва маҳоратни такомиллаштириш йўлида аниқ мақсад 
ва пухта ўйланган вазифалар асосида мустақил равишда 
амалий ҳаракатларни ташкил этиши 
Ўзини ўзи таҳлил қилиш – педагог томонидан касбий фаолиятда 
ташкил этаѐтган ўз амалий ҳаракатлари моҳиятининг 
ўрганилиши 
Ўз устида ишлаш – шахс ѐки мутахассис томонидан ўзини 
ижтимоий ҳамда касбий жиҳатдан ривожлантириш, 
камолотга эришиш йўлида мақсадли, изчил, тизимли 
ҳаракатларнинг ташкил этиши